Bacopa monnieri, czyli bakopa drobnolistna, znana również pod eteryczną nazwą brahmi, to jeden z najcenniejszych naturalnych leków stosowanych w starożytnej medycynie indyjskiej – Ajurwedzie. Zdrowotne właściwości tej rośliny są niezaprzeczalne i wynikają z obecności w składzie bogatego spektrum substancji czynnych, w tym bezcennych bakozydów i antyoksydantów. Bakopę stosuje się w wielu chorobach i dolegliwościach (np. w bezsenności, padaczce, zaburzeniach nerwicowych, depresji). Chętnie sięgają po nią również osoby narażone na duży wysiłek intelektualny lub fizyczny – w celu poprawy pracy mózgu i obniżenia podatności na zmęczenie psychofizyczne. O niesamowitych właściwościach Bacopa monnieri przeczytasz w poniższym artykule.
Spis Treści
Bacopa monnieri – bogata tradycja plus wyjątkowe właściwości
Wywodzi się z Indii, tam też wykorzystywana jest w celach leczniczych od kilku tysięcy lat. Jest wręcz jednym z najważniejszych ziół w słynnej Ajurwedzie – starohinduskim systemie medycznym liczącym ponad 5000 lat, zawierającym bogatą wiedzę o funkcjonowaniu ludzkiego organizmu, opiewającym wiele skutecznych metod zwalczania chorób, łączącym leczenie z psychologią i filozofią oraz będącym szerokim kompendium wiedzy na temat roślin leczniczych i ich bezcennego wpływu na ludzkie zdrowie.
Druga nazwa bakopy drobnolistnej – brahmi, pochodzi od jednego z trzech najważniejszych bogów religii hinduskiej, czyli boga Brahma. Nie bez przyczyny zresztą roślina została obdarzona boskim imieniem – jej właściwości okazały się tak cenne i tak pomocne człowiekowi w zwalczaniu jego bolączek zdrowotnych, że koniecznie trzeba ją było ukoronować nazwą najwyższej istoty.
Brahmi (Bacopa monnieri) rośnie współcześnie niemal na wszystkich kontynentach. Należy do rodziny trędownikowatych, lubi podłoża wilgotne, dlatego najczęściej zasiedla okolice zbiorników wodnych, plaże, torfowiska, bagna i inne podmokłe tereny. Jest zielem niskim, wzrastającym maksymalnie do kilkudziesięciu cm. Zaliczana jest do roślin pnących, posiada rozliczne płożące lub zwisające, nagie pędy o długości do 40 cm.
Liście bakopy utrzymane są w ciemnym odcieniu zieleni, mają sercowaty kształt, są drobne, gęste, delikatne. Blaszka liściowa jest całobrzega albo ząbkowana. Wyposażone w 5 płatków kwiaty brahmi są pojedyncze, mają małą, drobną budowę i biały, różowawy lub niebieskawy kolor.
W tej z pozoru pospolitej roślinie tkwi ogromny potencjał zdrowotny, który zresztą z powodzeniem wykorzystywany jest od setek lat. Brahmi posiada silne właściwości przeciwutleniające, co jest szalenie ważne w kontekście niezdrowego trybu życia, który tak wielu z nas prowadzi i który przyczynia się do przedwczesnego starzenia organizmu.
Obok właściwości przeciwutleniających, brahmi wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, detoksykujące, regenerujące komórki i tkanki, kardioprotekcyjne, neuroprotekcyjne, adaptogenne i nootropowe. Ze względu na mnogość pozytywnych działań bakopy na ludzki organizm, spektrum jej zastosowań jest bardzo szerokie. Niekiedy, w celu uzyskania bardziej kompleksowych efektów, wykorzystuje się bakopę w połączeniu z innymi substancjami o zbliżonym działaniu.
Bacopa monnieri – skład
Za prozdrowotne właściwości Bacopa monnieri odpowiedzialny jest bogaty skład rośliny, w którym na pierwszym miejscu wymienić trzeba saponiny steroidowe o nazwie bakozydy (bakozydy A i bakozydy B). Są to substancje o wysokiej aktywności biologicznej, wielotorowo wspomagające funkcjonowanie organizmu.
Bakozydy między innymi regulują wydzielanie hormonów, usprawniają pracę układu nerwowego, przyspieszają metabolizm tłuszczów, pobudzają wydzielanie soków trawiennych oraz poprawiają wchłanianie składników pokarmowych. Bakozydy wykazują również szereg innych korzystnych działań – stymulują oczyszczanie organizmu, zwalczają drobnoustroje, normują poziom cholesterolu, odżywiają i odnawiają komórki itd.
Kolejne składniki bakopy drobnolistnej to spełniające rolę antyoksydantów flawonoidy, chroniące serce i układ krążenia fitosterole, a także: białka i aminokwasy, kwasy organiczne, w tym kwas betulinowy, alkaloidy, terpenoidy, taniny.
Bacopa monnieri – właściwości antyoksydacyjne
Brahmi to bogate źródło niezastąpionych dla naszego zdrowia przeciwutleniaczy (antyoksydantów). Ich rolę spełniają w tej roślinie między innymi związki fenolowe i flawonoidy. Dzięki przeciwutleniaczom stajemy się bardziej odporni na wiele chorób cywilizacyjnych, w tym na nowotwory, schorzenia neurodegeneracyjne, choroby układu krążenia.
Antyoksydanty zwalczają szkodliwe wolne rodniki, zapobiegają stresowi oksydacyjnemu komórek i uszkadzaniu naszego materiału genetycznego. Przeciwdziałają namnażaniu komórek rakowych, blokują mechanizm niszczenia i przedwczesnego obumierania zdrowych komórek, stymulują proces regeneracji organizmu. W ten sposób zawarte w bakopie antyoksydanty nie tylko zmniejszają ryzyko groźnych chorób, ale i spowalniają procesy starzenia, pozwalając dłużej zachować witalność i młody wygląd.
Bakopa – działanie antystresowe, poprawa pracy mózgu, wsparcie dla układu nerwowego
Bakopa drobnolistna w sposób wielostronny wspomaga nasz system nerwowy, co przekłada się na poprawę funkcji poznawczych, lepszą pracę mózgu w wielu aspektach i lepsze samopoczucie. Należy do grona nootropów, czyli substancji, które poprawiają komunikację między neuronami i regulują poziom ważnych neuroprzekaźników, takich jak acetylocholina, GABA czy serotonina.
Nootropowe właściwości brahmi przekładają się na unormowanie nastroju, redukcję negatywnych stanów emocjonalnych, poprawę koncentracji i pamięci, wzrost motywacji, usprawnienie procesów myślowych. Bacopa monnieri wykazuje również właściwości adaptogenne, dzięki którym stymuluje mechanizmy obronne w ustroju, pomaga organizmowi zaadaptować się do panujących warunków, zwiększa odporność na stres, zwalcza napięcie nerwowe, redukuje stany lękowe, łagodzi skutki wzmożonego (nawet długotrwałego) wysiłku fizycznego i psychicznego.
Co warto podkreślić, bakopa drobnolistna jest jednym z najwyżej cenionych i najskuteczniejszych ziół polepszających pamięć. Roślina dodatnio wpływa na układ limbiczny oraz pobudza przepływ krwi przez mózg, co daje efekt w postaci poprawy zdolności zapamiętywania i przypominania.
Badania przeprowadzone na grupie osób w średnim wieku dowiodły, że długotrwała suplementacja bakopy drobnolistnej (kilkanaście tygodni) wpływa na wyraźną poprawę sprawności umysłowej i polepszenie pamięci. Zioło wykazuje także dodatni wpływ na szybkość przetwarzania informacji i formułowania myśli oraz zdolność skupienia uwagi i kojarzenia.
Kolejny ważny aspekt oddziaływania bakopy na mózg to ochrona neuronów przed procesem degradacji, przedwczesnego obumierania, a także przed neurotoksynami i wolnymi rodnikami. Roślina hamuje proces starzenia mózgu, a co więcej, pobudza regenerację komórek nerwowych, sprzyjając zachowaniu wysokiej sprawności umysłu do późnego wieku i zmniejszając ryzyko zaistnienia chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Alzheimer czy Parkinson.
Najważniejsze efekty działania Bacopa monnieri, jeśli chodzi o wspomaganie systemu nerwowego i poprawę kondycji mentalnej:
- poprawia koncentrację i pamięć,
- zwiększa wydajność umysłową,
- usprawnia procesy myślowe, wzmaga efekt jasności umysłu,
- pozytywnie wpływa na przyswajanie nowej wiedzy, zapewnia efektywniejsze uczenie się,
- redukuje stres,
- prowadzi do wewnętrznego wyciszenia, odpręża, koi nerwy,
- zmniejsza objawy depresji,
- zwalcza bezsenność, wpływa na lepszy sen,
- łagodzi lęk, niepokój,
- poprawia nastrój,
- nasila uczucie wewnętrznej harmonii,
- wzmaga motywację.
Inne właściwości bakopy
Cenną właściwością bakopy jest zwalczanie wszelkich szkodliwych mikroorganizmów, które zasiedlają nasz ustrój. Chodzi tutaj zarówno o bakterie, grzyby, pierwotniaki i inne pasożyty, jak i wirusy. Oprócz hamowania rozprzestrzeniania się drobnoustrojów, brahmi redukuje stany zapalne w organizmie oraz blokuje rozwój różnego typu infekcji. Mówi się również o działaniu przeciwbólowym tego zioła. Skutkiem długotrwałego przyjmowania brahmi jest ponadto ogólne wzmocnienie i poprawa odporności organizmu.
Warto również wspomnieć o doskonałych właściwościach detoksykujących bakopy drobnolistnej. Absorbuje i ułatwia wydalanie metali ciężkich i innych trucizn, które przedostają się do naszych organizmów chociażby na skutek kontaktu z chemicznymi substancjami lub za pośrednictwem zanieczyszczonego powietrza, używek, żywności naszpikowanej konserwantami i innymi syntetycznymi dodatkami.
Korzystny wpływ na układ trawienny to kolejny atut Bacopa monnieri. Roślina zwalcza wrzody żołądka, łagodzi zaburzenia jelitowe, działa rozkurczowo, nasila produkcję śluzu, który spełnia funkcje osłonowe dla układu pokarmowego. Co więcej, bakopa usprawnia pracę wątroby i chroni jej komórki przed uszkodzeniami. Może być też pomocna w normowaniu podwyższonego poziomu enzymów wątrobowych.
Bacopa monnieri – opinie
Bakopa drobnolistna jest bardzo wysoko oceniana przez osoby, które miały okazję ją stosować. Pierwsze pozytywne rezultaty przychodzą już po kilku dawkach. Wtedy to zauważyć można poprawę nastroju, łatwiejsze wchodzenie w stan relaksu czy snu, mniejsze napięcie nerwowe, lepszą pracę mózgu, wzrost motywacji i chęci do działania.
Według wielu opinii wraz każdym kolejnym tygodniem bakopa „ujawnia” coraz większą moc. Po kilku lub kilkunastu tygodniach suplementacji następuje wyraźna poprawa pamięci i koncentracji, zwiększa się potencjał umysłowy, odczuwamy trwałą poprawę samopoczucia, stajemy się bardziej odporni na wysiłek fizyczny i psychiczny i dużo mniej podatni na stres.
Wiele osób, komentujących działanie bakopy, podkreśla też inne korzyści, które pojawiły się wraz ze stosowaniem tego surowca, takie jak: skuteczne wsparcie dla wątroby, sprawny detoks organizmu, efektywna walka z patogenami (np. grzybami, bakteriami), polepszenie odporności i wiele, wiele innych.
Bakopa – z czym łączyć?
Działając w pojedynkę, Bacopa monnieri daje bardzo dobre rezultaty, jednak w zestawieniu z innymi, podobnymi składnikami, możemy uzyskać jeszcze silniejsze efekty. Genialnie sprawdza się połączenie Bacopa monnieri i gotu kola oraz Bacopa monnieri i ashwagandha. Doskonale oceniane jest również zestawienie bakopy z kofeiną, która nasila działanie brahmi w obrębie usprawniania pracy mózgu i ochrony przed zmęczeniem.
Co warto podkreślić, nie musimy każdej z tych substancji przyjmować osobno. Niektóre suplementy diety, np. Brain Actives, zawierają wszystkie cztery wymienione komponenty plus kilka innych potęgujących ich działanie.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O BRAIN ACTIVES
Źródła:
4 komentarze
Bakopa to moje ulubione zioło. Jest bezkonkurencyjna i bardzo, bardzo pomocna. Pomogła mi pozbyć się dojmujących problemów z zapominaniem, z pamięcią, pracą mózgu. Trudno mi było skupić się na dłużej na jednej rzeczy, byłem spowolniony, wszystkie czynności zajmowały mi więcej czasu niż kiedyś. Chociaż nie jestem w późnym wieku czułem się jak stetryczały, zapominalski dziadyga. Przyczyną tych moich dolegliwości był wypadek, w którym doznałem urazu głowy. Rekonwalescenja była długa. Ale w końcu zacząłem dochodzić do siebie. Wydawało się, że już wszystko jest ok, ale jednak czułem, że stan mojego umysłu i pamięci nie jest idealny. Ktoś mi polecił właśnie Bakopę drobnolistną. Na początku stosowałem w tą proszku. Zalewałem gorącą wodą i piłem 3 razy dziennie. Czasami dodawałem do dań jeśli się do tego nadawały. Potem w sumie z wygodnictwa przerzuciłem się na Bakopę w kapsułkach i biorę ją do dziś. Jestem w coraz lepszej formie umysłowej. Nie sądziłem, że roślinka może zdziałać takie cuda 😉 Polecam.
@Croissant – właśnie poszukuję czegoś takiego dla swojego ojca. Ma lekkie problemy z pamięcią i narzeka na spowolnione myślenie, brak sił witalnych, gorszą sprawność umysłu. Sama widzę, że nie jest już taki żywotny i błyskotliwy jak kiedyś. Wiek robi swoje, ale z drugiej strony nie jest aż taki stary, nie ma zdiagnozowanego Alzheimera, nie ma też jakichś poważniejszych zaburzeń świadomości czy pamięci. Raczej nieznaczne – czasem o czymś zapomni albo nie wie, gdzie coś położył… Croissant pytanie do ciebie – do jakich dań dodawałeś Bakopę? W jakiej formie to można stosować oprócz parzenia?
@Martalena – Najlepiej według mnie nadają się do tego zupy typu krem ze zmiksowanych warzyw oraz przygotowywane w blenderze koktajle warzywne albo np. mleczno-owocowe albo z jogurtu i owoców. Można też dodawać do zwykłych zup. Ale jeżeli uważasz, że to będzie problematyczne, np. tobie albo tacie nie będzie się chciało codziennie robić naparów albo dań, do których można dodać Bakopę, to może lepiej kupić w kapsułkach? Tak czy siak polecam Bakopę, na pewno mu pomoże zrewitalizować mózg 🙂
Może masz rację. Ja czasem coś tam tacie podrzucam na obiad, ale nie codziennie. Czy jemu będzie się chciało parzyć? Jak go znam, to może być tak, że na początku będzie robił te napary, ale z czasem mu się znudzi 😉 Spróbuję kupić mieloną Bakopę na początek, a jak stwierdzi, że nie chce mu się codziennie parzyć albo że woli kapsułki, to kupię kapsułki. Dzięki za odpowiedź 🙂