Gotu kola, czyli wąkrota azjatycka (Centella asiatica L.), to ciesząca się sławą naturalnego uzdrawiacza i eliksiru młodości roślina o wielowiekowej tradycji sięgającej czasów starożytnych. W naturalnej medycynie indyjskiej (Ajurwedzie), w której zajmuje jedno z czołowych miejsc, używana jest między innymi do poprawiania pamięci, zwalczania schorzeń skórnych i chorób układu krążenia. Jednak właściwości prozdrowotnych gotu koli jest znacznie więcej. O jej wszechstronności, możliwych zastosowaniach oraz pozytywnym wpływie na nasze zdrowie fizyczne i mentalne piszemy w niniejszym artykule.
Spis Treści
- 1 Gotu kola – pochodzenie i cechy rośliny
- 2 Gotu kola – skład
- 3 Gotu kola – właściwości prozdrowotne
- 3.1 Po pierwsze – gotu kola poprawia krążenie i niweluje ryzyko chorób układu krwionośnego
- 3.2 Po drugie – gotu kola oczyszcza organizm ze szkodliwych substancji
- 3.3 Po trzecie – gotu kola blokuje infekcje i alergie, działa przeciwbólowo, wzmacnia odporność organizmu
- 3.4 Po czwarte – gotu kola świetnie działa na skórę, poprawia urodę
- 3.5 Po piąte – gotu kola pomaga w odchudzaniu
- 3.6 Po szóste – gotu kola jest strażnikiem równowagi psychicznej
- 3.7 Po siódme – gotu kola aktywizuje mózg, poprawia koncentrację i pamięć, zwiększa sprawność intelektualną
- 3.8 Gotu kola – opinie
Gotu kola – pochodzenie i cechy rośliny
Nazwę gotu kola tłumaczy się jako liść o kielichowym kształcie. Wąkrota jest rośliną wieloletnią, należy do rodziny baldaszkowatych (selerowatych), naturalnie występuje w strefie subtropikalnej i tropikalnej (w tym w Afryce, Australii, Azji), przeważnie zasiedla miejsca wilgotne, zlokalizowane w sąsiedztwie rzek lub zbiorników wodnych, tereny skaliste oraz obficie porośnięte trawami.
Gotu kola jest rośliną niską, wyposażoną w pionowy korzeń główny i cienką, płożącą łodygę. Na łodydze umiejscowione są węzły, z których wyrastają liście o długich ogonkach, zaokrąglonej lub nerkowatej blaszce i karbowanym brzegu. Małe białe, różowawe lub czerwonawe kwiaty zebrane są po kilka sztuk w baldachy. Surowcem wykorzystywanym w zielarstwie jest naziemna część wąkroty, jednak niekiedy sięga się po całą roślinę.
Gotu kola – skład
Liczne właściwości lecznicze gotu koli są wynikiem jej arcybogatego i niezwykle wartościowego dla naszego organizmu składu. Przede wszystkim roślina jest prawdziwą skarbnicą związków z grupy pentacyklicznych saponin triterpenowych (należą tu m.in. azjatykozyd, bramozyd, braminozyd, madekasozyd, tankunizyd, centellozyd, kwas azjatykowy, kwas madekasowy, kwas bramikowy). Obok nich w wąkrocie azjatyckiej znajdziemy także: monoterpeny, seskwiterpeny, fitosterole, bioflawonoidy, garbniki, witaminy A, C, K, E, magnez.
Gotu kola – właściwości prozdrowotne
Gotu kola jest jednym z najlepszych adaptogenów, czyli roślin, które pomagają organizmowi zaadaptować się do panujących warunków. Adaptogeny podnoszą naszą odporność na czynniki stresogenne, normalizują te procesy w organizmie, które uległy zakłóceniom, a co za tym idzie łagodzą wiele chorób i dolegliwości. Dzięki tym cechom, adaptogeny, w tym również gotu kola, przywracają równowagę w ustroju, zwiększają witalność i wykazują bardzo korzystny wpływ na nasze codzienne samopoczucie.
Jednocześnie gotu kola to ceniony nootrop roślinny. Nootropy to substancje, które wspierają ośrodkowy układ nerwowy, usprawniają przepływ krwi w obrębie mózgu, zwiększając jego dotlenienie, pomagają regulować poziom neuroprzekaźników, chronią neurony przed uszkodzeniami oraz poprawiają sprawność umysłową i samopoczucie. Co istotne, właściwości nootropowe i adaptogenne gotu koli idą w parze z wieloma innymi. Roślina przyda nam się chociażby w celu poprawy urody, wspomoże nas także w trakcie odchudzania.
Warto przyjrzeć się bliżej najważniejszym właściwościom wąkroty azjatyckiej. Są one odpowiedzią na pytanie, dlaczego roślina cieszy się coraz większą popularnością, dlaczego suplementy diety zawierające ją w składzie biją rekordy sprzedażowe i dlaczego od niemal 3000 lat gotu kola zajmuje zaszczytne miejsce w starohinduskiej medycynie – Ajurwedzie.
Po pierwsze – gotu kola poprawia krążenie i niweluje ryzyko chorób układu krwionośnego
Regularne stosowanie gotu koli może przyczynić się do kompleksowej poprawy kondycji układu sercowo-naczyniowego. Roślina wzmacnia naczynia krwionośne, poprawia ich elastyczność i szczelność, zmniejsza przepuszczalność. Przeciwdziała zlepianiu się płytek krwi, niweluje napięcie w tętnicach, stabilizuje ciśnienie i puls, zapobiega powstawaniu zakrzepów, poprawia krążenie żylne, redukuje obrzęki, pomaga zwalczać żylaki i tzw. pajączki na nogach.
Stymulując przepływ krwi, gotu kola przyczynia się do lepszego dotlenienia i odżywienia komórek i tkanek. Dzięki korzystnemu wpływowi na układ krążenia, roślina może być cennym wsparciem dla osób borykających się z nadciśnieniem, przewlekłą niewydolnością żylną, chorobą żylakową i hemoroidalną.
Po drugie – gotu kola oczyszcza organizm ze szkodliwych substancji
Gotu kola jest jedną z roślin obdarzonych właściwościami moczopędnymi, a tym samym – oczyszczającymi. Przyczynia się do zwiększenia ilości wydalanego moczu, wraz z którym usuwane są z organizmu toksyny oraz zbędne produkty przemiany materii. Wspierając detoks organizmu, gotu kola wpływa na usprawnienie metabolizmu, polepszenie samopoczucia, zwiększenie poziomu energii i zmniejszenie podatności na zmęczenie psychofizyczne oraz poprawę kondycji skóry i włosów.
Po trzecie – gotu kola blokuje infekcje i alergie, działa przeciwbólowo, wzmacnia odporność organizmu
Dobrym sposobem na często przyplątujące się przeziębienia, uczulenia, zakażenia jest omawiana gotu kola. Roślina pomoże nam wzmocnić organizm i stworzyć silniejszą barierę przed różnego rodzaju alergenami i patogenami. Dzięki bogatej zawartości bioflawonoidów, olejków eterycznych i innych cennych substancji aktywnych, wąkrota azjatycka wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe.
Zwalcza infekcje i alergie, podnosi odporność, redukuje bóle różnego rodzaju. Pomaga też w dolegliwościach stawowych, niweluje bóle mięśni, wspiera regenerację tkanek i przyspiesza proces dochodzenia do sprawności po nadwyrężeniach, urazach i kontuzjach.
Po czwarte – gotu kola świetnie działa na skórę, poprawia urodę
Wąkrota azjatycka jest jedną z najcenniejszych roślin o działaniu rewitalizującym skórę oraz przeciwstarzeniowym. Stymuluje produkcję kolagenu i elastyny, a co za tym idzie poprawia stopień napięcia, nawilżenia, elastyczności i jędrności skóry. Przeciwdziała tworzeniu się zmarszczek, poprawia stan cery i wpływa na młodszy wygląd, redukuje opuchnięcia i cienie pod oczami, korzystnie wpływa na kondycję włosów i paznokci.
Gotu kola stymuluje wytwarzanie nowego naskórka i pobudza proces regeneracji skóry, co daje efekt w postaci szybszego gojenia ran, zmniejszenia widoczności blizn, sprawniejszego pozbywania się wyprysków i innych niedoskonałości skórnych, łagodzenia zmian łuszczycowych, redukcji rozstępów.
Po piąte – gotu kola pomaga w odchudzaniu
Wąkrota azjatycka na kilka różnych sposobów pomoże nam w odchudzaniu i modelowaniu sylwetki. Stabilizuje poziom cukru we krwi, a co za tym idzie hamuje napady głodu, chroniąc nas przed zjadaniem zbyt dużych ilości kalorii. Działa moczopędnie, a tym samym pomaga pozbyć się nadmiaru podskórnej wody, czego rezultatem jest niższa waga, uczucie lekkości, brak obrzęków ciała, redukcja cellulitu wodnego. Stymuluje oczyszczanie organizmu z toksyn, co wpływa na poprawę przemiany materii, a jak wiadomo, szybka przemiana materii to szybsze spalanie kalorii.
Ważną właściwością gotu koli w kontekście odchudzania jest również jej dodatni wpływ na nastrój i pracę umysłu. Zwalcza depresyjne stany, przygnębienie i apatię, sprawia, że mamy lepszy humor, wyższą motywację oraz więcej zapału i chęci do działania. Dzięki tym pozytywnym odczuciom łatwiej nam kontynuować odchudzanie.
Po szóste – gotu kola jest strażnikiem równowagi psychicznej
Jak każdy adaptogen, gotu kola „naprawia” w naszym organizmie to, co akurat szwankuje. Ma to swoje odzwierciedlenie chociażby w działaniu tej rośliny na układ nerwowy. Jeśli gnębi nas ciągłe napięcie nerwowe, strach, niepokój, zdenerwowanie i natłok negatywnych myśli, gotu kola wykazuje działanie uspokajające, odprężające, łagodzące stany lękowe, likwidujące niekorzystne emocje.
Jeśli natomiast borykamy się ze zniechęceniem, obojętnością i brakiem wigoru, depresją, chronicznym zmęczeniem, gotu kola wyzwala w nas zapał, pasję do działania, motywację, optymizm, kreatywność i energię. Co ważne w dzisiejszych czasach, kiedy to ze wszech stron atakowani jesteśmy przez czynniki stresogenne, gotu kola jest jednym z najlepszych składników zwiększających odporność na stres i wspierających stan wewnętrznej harmonii.
Po siódme – gotu kola aktywizuje mózg, poprawia koncentrację i pamięć, zwiększa sprawność intelektualną
Jest skutecznym nootropem wykazującym korzystny wpływ na funkcje poznawcze, stymulującym produkcję nowych komórek mózgowych i zwiększającym poziom ważnych neuroprzekaźników, takich jak dopamina, serotonina, GABA czy acetylocholina.
Gotu kola wykazuje także silne działanie neuroprotekcyjne. Chroni neurony przed neurotoksynami i wolnymi rodnikami oraz przed przedwczesnym obumieraniem, a także wspiera odbudowę tych komórek nerwowych, które wcześniej zostały uszkodzone. Poprawia dotlenienie mózgu, przeciwdziała chorobom neurodegeneracyjnym, pomaga zachować doskonałą sprawność umysłową do późnej starości.
Stymulując krążenie mózgowe i polepszając komunikację między neuronami, gotu kola zwiększa zdolności intelektualne i usprawnia proces zapamiętywania nowych informacji. Poprawia zdolność koncentracji, umożliwia dłuższe skupienie uwagi na jednym zadaniu. Sprzyja jasności umysłu i sprawnemu formułowaniu myśli. Wzmaga czujność, spostrzegawczość, dodaje kreatywności, sprawia, że możemy dłużej pracować umysłowo bez uczucia wyczerpania psychicznego.
Gotu kola – opinie
Według licznych wypowiedzi gotu kola to jeden z najlepszych adaptogenów dających wyraźną poprawę funkcjonowania zarówno samego mózgu, jak i całego organizmu (w tym układu krążenia). Najczęstsze opinie o gotu kola dotyczą znakomitego wpływu rośliny na wydajność umysłową, koncentrację i pamięć. W licznych komentarzach czytamy także o poprawie zdrowia psychicznego, eliminacji przewlekłego zmęczenia, lęków, stanów depresyjnych, zwiększeniu odporności na stres, odpływie negatywnych emocji i trwałej poprawie nastroju.
Przeczytaj recenzję Brain Actives – suplementu diety zawierającego gotu kolę i kilka innych składników poprawiających pracę mózgu i zwalczających stres
Źródła:
7 komentarzy
Gotu kola jest rewelacyjny. Nie sądziłem, że jakikolwiek naturalny składnik może tak dobrze działać. Całymi latami miałem problemy z nastrojem, często byłem apatyczny, zniechęcony, często ulegałem stresowi i absurdalnym lękom, nie mogłem się skupić, często też mózg mi pracował jakby na zwolnionych obrotach. Nie chciało mi się też w ogóle ruszać przez co dorobiłem się dużej nadwagi. Gdzieś się natknąłem na info o adaptogenach. Najbardziej zaciekawił mnie właśnie gotu kola, więc zakupiłem. Jestem po 2 miesiącach codziennego suplementowania i tak jak mówiłem efekty są rewelacyjne. Widzę ogromny postęp jeśli chodzi o kondycję psychiki. Nastrój uregulował się, umysł jest sprawniejszy, jestem bardziej aktywny, więcej działam, a mniej się stresuję i przejmuję 😉 Teraz chyba czas poszukać dalej i zmienić adaptogen, bo gdzieś czytałem, że warto sobie robić przerwy, zmieniać, albo też mieszać ze sobą…
KrystianEr – mam troche inne doświadczenie z adaptogenami, ale podobne. Miałam te same objawy i też natknęłam się na adaptogeny. Ale u mnie skończyło się na wyborze ashwagandhy i L-teaniny. Stosuję razem, efekty super. Więc mogę ci polecić 🙂 Gotu kola nie próbowałam jeszcze, ale słyszałam dużo dobrego o tej roślince, więc chyba czas nadrobić zaległości 😛
Wszystkie adaptogeny są dobre, ale każdy działa trochę inaczej, dlatego tak ciekawe jest ich zgłębianie 🙂 Ja już przerobiłem z 10 różnych substancji, a najbardziej przypasowało mi brahmi, kudzu, ashwagandha. Polecam je z pełnym przekonaniem. Od paru dni testuję męczennicę cielistą (passiflorę). Zauważyłem, że ma bardzo fajne działanie odprężające i uspokaja nerwy. Męczennicę też polecam.
Też kiedyś stosowałam passiflorę, ale w formie ziół. Działanie miała rzeczywiście niezłe, ale jej smak strasznie mi nie przypasował, dlatego nawet nie wybrałam całego opakowania. Znajoma mi poleciła męczennicę w kropelkach, myślę, że to będzie dobre rozwiązanie. Nie będę musiała się męczyć z nielubianym ziołowym smakiem 😉
@Akacja – mam podobny problem z piciem ziół. Nie tylko dotyczy to passiflory, ale też innych, większość z nich ma smak wręcz koszmarny. Jedynymi wyjątkami, które piję bez niesmaku są mięta i rumianek. Z resztą mam duży problem, dlatego jak już coś, to też wybieram krople albo tabletki, kapsułki.
Do KrystianEr – jeżeli tobie przypasował gotu kola, to wypróbuj sobie Bacopa monnieri. Ma bardzo podobne działanie, jest równie rewelacyjny. Można go stosować wymiennie z gotu kola albo zrobić mieszankę. Bacopa bardzo wyraźnie poprawia pamięć i koncentrację, aaa i co jest mega ważne dla mnie – zwiększa dystans do problemów, tłumi lęki i napięcie, zamiast tego daje optymizm, uczucie lekkości i przynosi równowagę. Dlatego będę go stosował chyba do końca życia. Gotu kolę zresztą też 😀 😀
Wszystkie te roślinki są niesamowite – gotu kola, bakopa, różeniec, cytryniec itd. Jak ktoś ma niestabilną psychę albo jest podatny na stres, ma skłonności depresyjne, to adaptogeny są super środkiem zaradczym. Wiem po sobie 🙂