Strona główna Zdrowie Likopen – właściwości i zastosowanie. Cudowny składnik pomidorów w służbie zdrowego organizmu

Likopen – właściwości i zastosowanie. Cudowny składnik pomidorów w służbie zdrowego organizmu

by Karolina Karo
0 komentarzy

Likopen to jeden z najsilniejszych antyoksydantów spełniających w naszym organizmie swoistą rolę strażnika dobrej kondycji komórek. Występujący naturalnie w wielu owocach i warzywach likopen, gdy jest spożywany regularnie i w sporych ilościach, hamuje rozwój wielu chorób, szczególnie tych, które powstają na skutek negatywnych czynników cywilizacyjnych. Jedną z głównych zalet likopenu jest zmniejszanie ryzyka zachorowania na raka, w tym raka piersi i prostaty. Likopen można spożywać zarówno w formie produktów żywnościowych, jak również suplementów diety. Jakie są źródła likopenu? Jak działa i jak go stosować? Jakie dawki likopenu są optymalne, aby odczuć efekty zdrowotne?

Czym jest likopen?

Likopen jest związkiem organicznym spełniającym rolę barwnika w roślinach. Nadaje im barwę czerwoną lub różową. Spotykany jest w wielu owocach i warzywach, ale w największym stężeniu występuje w pomidorach. Likopen określany jest często za pomocą skrótu E160d.

Likopen jest silnym antyoksydantem (przeciwutleniaczem). Należy do grona najbardziej cenionych produktów roślinnych wykazujących właściwości przeciwnowotworowe. Likopen, w przeciwieństwie do innych karotenoidów, po wchłonięciu w jelicie, nie ulega przemianie w retinol, czyli aktywną postać witaminy A.

Likopen należy do karotenoidów, czyli barwników odpowiedzialnych za kolor żółty, pomarańczowy lub czerwony roślin. Występują one w chloroplastach i chromatoforach. Zadaniem likopenu, tak jak zadaniem wszystkich karotenoidów, jest zabezpieczanie roślin przed reaktywnymi formami tlenu wytwarzającymi się w procesie fotosyntezy. W ludzkim organizmie likopen spełnia zresztą podobną rolę – chroni komórki przed reaktywnymi formami tlenu. Efektem regularnego stosowania jest mniejsze ryzyko chorób i wolniej postępujące procesy starzenia.

Ponieważ likopen jest substancją rozpuszczalną w tłuszczach, najlepszy stopień wchłanialności uzyskamy, jeśli produkt z likopenem skonsumujemy w towarzystwie produktu z tłuszczem. O czym także warto pamiętać, likopen jest lepiej przyswajalny w formie podgrzanej, warto więc niektóre produkty likopenem, w miarę możliwości, serwować na ciepło.

Likopen (lycopene) – w jakich produktach można go znaleźć?

pomidory w garnku

Likopen występuje w owocach i warzywach o czerwonej, czerwono-pomarańczowej i różowej barwie, w tym w: różowych grapefruitach, arbuzach, morelach, dzikiej róży, papai, gujawie, borówkach, porzeczkach, winogronach, papryce czerwonej, dyni, marchwi, batatach.

Jednak głównym źródłem likopenu w diecie są pomidory. Jest w nich nieporównywalnie więcej tego związku niż w innych warzywach i owocach. Bardzo duże ilości likopenu można znaleźć również w przetworach z pomidorów. To właśnie podczas obróbki pomidorów likopen ma szansę w pełni uwolnić się, przez co staje się dla nas dużo lepiej przyswajalny.

Najwięcej likopenu znajdziemy w pomidorach i ich przetworach. Spośród produktów bogatych w likopen wyróżnić przede wszystkim trzeba:

  • pomidory świeże,
  • pomidory suszone,
  • soki pomidorowe,
  • przeciery pomidorowe,
  • pasty pomidorowe,
  • sosy pomidorowe,
  • ketchupy,
  • koncentraty pomidorowe,
  • zupy pomidorowe.

Zawartość likopenu w pomidorach

Jeśli chcemy wzbogacić swoją dietę o likopen, warto jak najczęściej umieszczać w jadłospisie potrawy z pomidorami. Zawartość likopenu w pomidorach i przetworach pomidorowych jest bardzo wysoka.

Świeże, dorodne, mocno dojrzałe pomidory mogą zawierać nawet 20 mg likopenu w 100 gramach. Wiele zależy też od odmiany pomidorów. Średnio surowe pomidory zawierają od 5 mg do 10 mg likopenu w 100 gramach.

Suszone pomidory zawierają 40-90 mg likopenu na 100 gramów.

Przeciery, koncentraty, ketchupy i pasty pomidorowe zawierają 50-100 mg likopenu na 100 gramów. Sosy i soki pomidorowe zawierają około 30 mg likopenu na 100 gramów.

Wchłanianie likopenu przez organizm będzie lepsze, gdy:

  • poddamy pomidory obróbce cieplnej,
  • dodamy tłuszcz (np. z olej, oliwę, orzechy).

Likopen – właściwości zdrowotne

Likopen wykazuje całą gamę właściwości prozdrowotnych, pośród których szczególnie istotne są właściwości przeciwutleniające (antyoksydacyjne). Spowalniając reakcję utleniania w ustroju i zmniejszając ilość wolnych rodników, likopen przeciwdziała stresowi oksydacyjnemu komórek, co wpływa na zmniejszenie prawdopodobieństwa ich degradacji i mutacji.

Dzięki silnym właściwościom antyoksydacyjnym likopen poprawia stan całego organizmu. Działa przeciwzapalnie, chroni organizm przed przedwczesnym starzeniem i zapobiega postępowi procesów chorobowych.

Najważniejsze właściwości zdrowotne likopenu:

  • ma silne działanie antyoksydacyjne, neutralizuje szkodliwą działalność reaktywnych form tlenu,
  • podnosi odporność organizmu, zmniejsza podatność na infekcje,
  • redukuje stany zapalne,
  • hamuje procesy starzenia,
  • chroni komórki przed uszkodzeniami,
  • wspomaga zdrowie układu sercowo-naczyniowego,
  • pozytywnie wpływa na gęstość kości,
  • poprawia kondycję skóry.

Likopen zmniejsza ryzyko nowotworów

Likopen to silny przeciwutleniacz, który poprzez hamowanie procesów utleniania uczestniczy w likwidacji nadmiaru wolnych rodników w organizmie. Wolne rodniki, pobierając elektrony od zdrowych komórek, prowadzą do ich uszkodzeń, co z kolei może uruchamiać procesy nowotworowe. Likopen, nie dopuszczając do namnażania wolnych rodników, przeciwdziała temu mechanizmowi.

Likopen posiada najsilniejsze właściwości antyoksydacyjne pośród wszystkich barwników z grupy karotenoidów. Z uwagi na właściwości antynowotworowe likopen może odgrywać bardzo istotną rolę w regularnym wzmacnianiu bariery obronnej organizmu przed rakiem.

Jak wykazały badania na Uniwersytecie Illinois, wysoki poziom likopenu we krwi zapewnia aż pięciokrotnie mniejsze ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Związek ten może ograniczać również podziały komórkowe w przypadku białaczki, raka jelita, chłoniaka. Co więcej, likopen zmniejsza ryzyko wystąpienia raka prostaty, raka jajnika, raka wątroby, raka płuc, raka żołądka i raka trzustki.

Likopen a cholesterol

Likopen, jako silny antyoksydant, chroni komórki układu krążenia przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Niweluje stany zapalne, zwiększa elastyczność tętnic i hamuje procesy miażdżycowe. Korzystnie też wpływa na serce, powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i działa hipotensyjnie (obniża ciśnienie krwi). Zapobiegając nadmiernemu utlenianiu lipidów, przeciwdziała zbyt wysokiemu poziomowi cholesterolu całkowitego i trójglicerydów.

Likopen a płodność

Likopen ma pozytywny wpływ na libido. Poprawia też krążenie krwi, a tym samym zapewnia lepsze ukrwienie narządów płciowych, przez co polepsza sprawność seksualną. Co więcej, likopen zwiększa ruchliwość, liczebność i jakość plemników, dzięki czemu bardzo korzystnie wpływa na płodność.

Likopen a prostata

Likopen hamuje nadmierną aktywność androgenów, w tym DHT, czyli hormonu wpływającego na zwiększanie objętości tkanki gruczołu krokowego. Działa też ochronnie na komórki prostaty. Hamuje postęp łagodnego przerostu prostaty i kompleksowo wspomaga zdrowie tego gruczołu.

W szeregu badań wykazano, że likopen hamuje postęp i namnażanie oraz wywołuje apoptozę komórek raka. Uaktywnia też szlaki molekularne, dzięki którym przeciwdziała nowotworowi prostaty.

Duże ilości likopenu, jak również wiele innych składników dbających o zdrowie prostaty znaleźć można w preparacie Prostoxalen.

Dieta bogata w likopen naturalnym sposobem na zdrowszą i lepiej wyglądającą skórę

pomidory

Dieta bogata w likopen wskazana jest dla osób, które za pomocą naturalnych sposobów chcą poprawić stan skóry i zabezpieczyć ją przed szkodliwymi czynnikami, takimi jak smog, stres, promieniowanie słoneczne, dym papierosowy itp.

Likopen uodparnia skórę na szkodliwe działanie promieniowania UVA i UVB, a tym samym hamuje fotostarzenie skóry. Chroni skórę przed wolnymi rodnikami, przeciwdziała tworzeniu się zmarszczek i pomaga zachować jędrną, elastyczną, zdrowo wyglądającą skórę.

Likopen – zastosowanie

Z uwagi na wysoką wartość antyoksydacyjną oraz inne cenne właściwości likopen znalazł zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym, spożywczym. Dodawany jest m.in. do kremów, balsamów, toników, maseczek, serum do twarzy, a także suplementów diety, soków i napojów witaminowych. Stosowany jest również jako barwnik spożywczy.

Jak stosować likopen – dawkowanie

Ze względu na swoje właściwości likopen coraz częściej trafia do suplementów diety w kapsułkach i tabletkach, napojów multiwitaminowych i drinków antyoksydacyjnych. Stosowanie takich suplementów to dobry wybór, jeśli chcemy mocno podwyższyć poziom likopenu w organizmie bez konieczności jedzenia pomidorów i innych produktów zawierających ten związek w bardzo dużych ilościach.

Dla uzyskania efektów terapeutycznych zaleca się stosować 30-40 mg likopenu dziennie.
Zaś dla profilaktycznej ochrony organizmu rekomendowana dawka to 15 mg likopenu dziennie.

Źródła:

Czytaj więcej

Dołącz do dyskusji

* Korzystając z tego formularza wyrażasz zgodę na przechowywanie i przetwarzanie swoich danych przez tę stronę internetową.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ta strona wykorzystuje pliki cookie w celu poprawy komfortu użytkowania. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko temu, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuję Czytaj więcej

Polityka prywatności i plików cookie