Strona główna Zdrowie Problemy ze snem u dorosłych i dzieci

Problemy ze snem u dorosłych i dzieci

by Karolina Karo
10 komentarzy

Zjawisko, które określamy mianem bezsenności, nie polega wyłącznie na tym, że nie możemy zasnąć, ale jest to raczej swoista niezdolność do takiego snu, którego ilość i jakość pozwala w pełni zregenerować organizm i czuć się całkowicie wypoczętym następnego dnia. Sama długość snu, będąca cechą genetyczną, nie przesądza o problemach ze snem, nawet jeśli trwa on na przykład tylko 5 godzin.

Do czego potrzebny jest sen?

Bezsenność, inaczej nazywana insomnią, występuje wówczas, kiedy zaburzenia snu są na tyle poważne, że zagrażają normalnemu funkcjonowaniu w ciągu dnia. Dotyczy to wszelkich dziedzin naszego życia i aktywności. Niedostateczna ilość snu lub sen złej jakości skutkuje osłabieniem uwagi i koncentracji, rozdrażnieniem i złym samopoczuciem. Aby się przekonać, jak niekorzystne skutki dla życia osobistego i społecznego ma insomnia, wystarczy zerknąć na statystyki – osoby niewyspane powodują dwukrotnie więcej wypadków w pracy i komunikacyjnych.

Sen jest niezbędny do regeneracji sił, wyrównania rytmu serca i ciśnienia, uporania się ze stresem, uregulowania gospodarki biochemicznej, odnowy komórek, utrwalenia nabytej wiedzy i umiejętności. Wszelkiego rodzaju problemy ze snem zdecydowanie negatywnie wpływają na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne, przyczyniają się do zaburzeń metabolizmu, osłabienia odporności, pogorszenia wszelkich funkcji umysłowych, obniżają samopoczucie i nastrój, a nawet zwiększają ryzyko chorób serca i nadciśnienia, cukrzycy i otyłości.

Zaburzenia snu – najczęściej występujące rodzaje bezsenności

kobieta śpi na łóżku

Bodaj najpowszechniejszy rodzaj sennych kłopotów stanowią trudności z zasypianiem. Mamy z nimi do czynienia, kiedy mimo uporczywych wysiłków, kręcenia się w łóżku, szukania najwygodniejszej pozycji i liczenia baranów, sen nie nadchodzi przez parę godzin. Co ciekawe, tego typu problemy dotykają często ludzi stosunkowo młodych, aktywnych zawodowo.

Drugi rodzaj to przedwczesne budzenie się. Dzieje się tak zazwyczaj w przypadku większej wrażliwości na światło, brzask powoduje bowiem zahamowanie wydzielania melatoniny, czyli hormonu snu. Warto wiedzieć, że jeśli wypijemy większego drinka na dobry sen, to co prawda szybciej zaśniemy, ale sam sen będzie płytszy i krótszy.

Kolejny rodzaj zaburzeń snu to częste budzenie się w nocy. Może być spowodowane przyczynami chorobowymi, ale też zbyt obfitym posiłkiem wieczorem, zbyt dużą ilością wypitych płynów, chrapaniem i bezdechem nocnym.

Z innym rodzajem zaburzeń mamy do czynienia w przypadku zespołu chronicznego zmęczenia. Wtedy, mimo odpowiedniej ilości snu, wstajemy równie zmęczeni, jak się położyliśmy, a organizm, który nie zdołał się zregenerować, funkcjonuje tak, jak po zarwanej nocy.

Problemy ze snem mogą być spowodowane pewnymi chorobami, takimi jak depresja, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, infekcje, choroba Parkinsona, ale w zdecydowanej większości wynikają one z braku dbałości o właściwą higienę zapewniającą odpowiednią jakość snu.

Bezsenność u dorosłych

Do niedawna insomnię diagnozowano przede wszystkim u osób starszych, co w pewnym stopniu wynika z fizjologicznego procesu pogarszania się jakości snu, w związku ze zmniejszonym wydzielaniem melatoniny. Ale od pewnego czasu tego rodzaju trudności dotykają ludzi coraz młodszych, nawet dzieci. Kłopoty z zasypianiem, sen przerywany lub nie dający odpoczynku, zbyt wczesne budzenie, stają się udziałem nawet 40% populacji.

Wpływ na to ma kilka czynników. Intensywność pracy zawodowej i towarzyszący temu stres, niehigieniczny tryb życia, nieregularne odżywianie i brak aktywności fizycznej, mają bezpośrednie przełożenie na ilość i jakość naszego snu. Częstym zjawiskiem jest występujące do późnego wieczora wzmożone napięcie emocjonalne, które uniemożliwia relaks i wyciszenie, konieczne do zaśnięcia. A nawet jeśli uda nam się zasnąć, przeżywane uczucia wracają bądź w formie koszmarów, bądź w postaci budzenia się w środku nocy i niemożności ponownego zaśnięcia. Z pewnością na dobry sen nie pomaga ani oglądanie przed snem telewizji, ani kilkugodzinne ślęczenie przed komputerem.

Zaburzenia snu u dzieci

śpiące dziecko

Jest to zjawisko szczególnie niebezpieczne w odniesieniu do dzieci, gdyż w ich przypadku odpowiednio długi i dobrej jakości sen jest absolutnie niezbędny do prawidłowego rozwoju zarówno fizycznego, jak i intelektualnego oraz emocjonalnego. Niedobory snu mogą powodować między innymi powolniejszy wzrost i nieprawidłowości metabolizmu, co sprzyja cukrzycy, otyłości i zaburzeniom lipidowym.

W przypadku małych dzieci najczęściej występują problemy z zasypianiem. Według szacunków dotyka to około 20 do 30% dzieci w wieku od 1 do 6 lat. Medycyna określa takie zjawisko jako bezsenność behawioralną, ponieważ wynika ona z braku odpowiednich zachowań, składających się na tak zwany rytuał snu. Późne kładzenie się spać lub brak ustalonej pory, trwająca do ostatniej chwili aktywność połączona z nasileniem bodźców emocjonalnych, nieobecność momentu wyciszenia i relaksacji bezpośrednio przed spaniem, to główne przyczyny niemożności zaśnięcia przez malucha.

Osobną kwestią są natomiast trudności z zaśnięciem lub budzenie się w nocy wynikające z przeżywanego stresu, kłopotów w szkole czy problemów rodzinnych. W takich sytuacjach powinno się skorzystać z pomocy psychologa.

Jak spać lepiej?

Zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci, najważniejsza jest właściwa higiena snu. Zdrowy tryb życia połączony z aktywnością fizyczną, przestrzeganie stałych godzin udawania się na spoczynek i wstawania, zapewnienie komfortowych warunków w pomieszczeniu sypialnym, unikanie silnych bodźców emocjonalnych, wyciszenie i relaksacja tuż przed spaniem, rezygnacja z obfitych wieczornych posiłków, to warunki konieczne dobrego snu. Dorośli powinni ponadto pamiętać o wyeliminowaniu z wieczornego menu używek typu alkohol, nikotyna, kawa, mocna herbata, a nawet napojów o działaniu pobudzającym, jak na przykład cola.

W razie potrzeby możemy wspomóc się łagodnymi, ziołowymi preparatami, takimi jak melatonina, melisa lekarska czy lupulina (wyciąg z szyszek chmielu). Szyszki chmielowe można również wykorzystać do działającej uspokajająco wieczornej kąpieli, a dziecku podać szklankę ciepłego mleka lub napar z rumianku.

Czytaj więcej

10 komentarzy

Magdula 28 listopada 2018 - 10:08

Nabawiłam się kłopotów ze snem podczas kuracji hormonalnej. Kuracja nie pomagała, wręcz jeszcze gorzej się czułam, więc ją zakończyłam. Problemy ze spaniem niestety zostały mi w spadku. Czy ktoś z was brał tabletki z melatoniną? Pytam bo dużo się o niej ostatnio mówi i jest też sporo pochwał, niemniej jednak są i jakieś przeciwwskazania, skutki uboczne… Więc nie wiem, czy warto.

Odpowiedź
Zoya1 28 listopada 2018 - 15:47

Z przeciwwskazań to wiem, że choroby wątroby i autoimmunologiczne. Nie można też zażywać w połączeniu z alkoholem.

Odpowiedź
Kaliope 28 listopada 2018 - 20:14

Magdulo, możesz spytać swojego lekarza, co sądzi o tym, żebyś zastosowała melatonię. Ja ze swojego doświadczenia mogę powiedzieć, że zdecydowanie warto po nią sięgnąć. Pomaga mi w problemach z zasypianiem, które czasami mnie nawiedzają, na skutek dość burzliwego, nerwowego trybu życia. Jeśli jesteś zdrowa, to polecam melatoninę, ale jeśli masz jakieś kłopoty ze zdrowiem, to najpierw lepiej poradzić się lekarza.

Odpowiedź
Hanka70 29 listopada 2018 - 14:01

@ Magdula, co do skutków ubocznych melatoniny, to ja nie zauważyłam żadnych negatywnych. Same pozytywy 🙂 Niby w informacjach można wyczytać, że melatonina może wywołać nadmierną senność, bóle głowy czy nawet depresyjne stany, ale to chyba jak ktoś bierze więcej niż zalecane. W każdym razie ja dawkuję tak, jak napisano na opakowaniu i odczuwam wyraźną poprawę jakości snu i polepszenie samopoczucia.

Odpowiedź
Kaska353 3 grudnia 2018 - 17:58

Od jakiegoś miesiąca mam bardzo płytki sen. Niby przesypiam całą noc, ale nie mam żadnych snów, ogólnie czuję się trochę jakbym czuwała, świadomość jakby gdzieś tam z tyłu cały czas czyhała. Macie jakieś spostrzeżenia, co może być powodem i jak z tym walczyć?

Odpowiedź
RedFortress 4 grudnia 2018 - 18:25

Kaśka353, może za dużo kawy pijesz, albo innych stymulantów? Być może też masz za dużo bodźców, które pobudzają twój system nerwowy, zwłaszcza w godzinach wieczornych? Spróbuj odstawić kawę, staraj się zawsze zrelaksować i wyciszyć wewnętrznie pod wieczór, pomóc też mogą jakieś ziółka lub łagodne tabletki ziołowe wspomagające sen.

Odpowiedź
Kaska353 4 grudnia 2018 - 21:36

Dzięki RedFortress. Rzeczywiście stymulanty i zbytnie pobudzenie nerwowe mogą być przyczyną. Zdałam sobie też sprawę, że oprócz kawy, którą uwielbiam, nieświadomie fundowałam sobie dodatkową porcję kofeiny, która była w składzie preparatu musującego. Zredukowałam ilości kofeiny, robię sobie wieczory przy książce i filiżance melisy i ze snem jest już lepiej 🙂

Odpowiedź
Laura.W 9 grudnia 2018 - 15:38

Mówi się dużo o ziołach na sen takich jak melisa, waleriana czy chmiel, ja jednak w pierwszej kolejności polecam lawendę. Ma tak wspaniały, hipnotyzujący zapach, że nawet nie trzeba jej wypijać (jak inne ziółka), wystarczy skropić olejkiem z lawendy poduszę by spać jak dziecko 🙂

Odpowiedź
Mika999 11 grudnia 2018 - 13:54

Laura, próbowałam różnych ziół, lawendy też. Co prawda ułatwiły zasypianie, ale nocne wybudzanie pozostało. Mam pracę na przeróżnych zmianach i mój zegar biologiczny wariuje.

Odpowiedź
Ada_ 14 grudnia 2018 - 16:42

@Mika999 melatonina powinna Ci pomóc

Odpowiedź

Dołącz do dyskusji

* Korzystając z tego formularza wyrażasz zgodę na przechowywanie i przetwarzanie swoich danych przez tę stronę internetową.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ta strona wykorzystuje pliki cookie w celu poprawy komfortu użytkowania. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko temu, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuję Czytaj więcej

Polityka prywatności i plików cookie