Przepękla ogórkowata (balsamka ogórkowata) – naturalna ekspertka od regulowania poziomu cukru we krwi

Przepękla ogórkowata to roślina mająca dużo do zaproponowania w dziedzinie naturalnego wspierania zdrowia, w tym zwalczania problemów na tle cukrzycowym. Jej głównym surowcem leczniczym jest owoc, który z wyglądu przypomina ogórka o mocno pofałdowanej skórce. Zwana też często balsamką ogórkowatą przepękla zawiera związki, które zachowują się w naszym organizmie podobnie do insuliny, co przy regularnym stosowaniu wywołuje efekt bardziej unormowanego poziomu cukru. Przepękla ogórkowata ma także wiele innych przymiotów, posiada między innymi silne właściwości przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne. Niewątpliwie może być kompleksowo działającym strażnikiem dobrej kondycji organizmu. Dowiedz się więcej o tym niebanalnym owocu o przebogatych właściwościach odżywczych.

Przepękla ogórkowata (Momordica charantia) – egzotyczne warzywo, gratka dla ogrodników czy pogromca wysokiego cukru?

Przepękla ogórkowata (Momordica charantia) to roślina pochodząca z Chin, będąca zarazem rośliną hodowlaną, ozdobną, jadalną i leczniczą. Należy do rodziny dyniowatych, do której zaliczana jest także dynia, ogórek i arbuz. Rośnie w krajach tropikalnych i subtropikalnych. Uprawiana jest m.in. w Indiach, Ameryce Południowej i Afryce Wschodniej. Jest rośliną jednoroczną cieszącą się w krajach azjatyckich ogromną popularnością. Wykorzystywana jest jako element wielu dań. Powszechnie znane są również jej walory zdrowotne.

Przepękla ogórkowata posiada cały szereg innych nazw. Określana jest m.in. gruszką balsamiczną, balsamką ogórkowatą, karelą, gorzką tykwą, gorzkim ogórkiem i gorzkim melonem. Epitet „gorzki” nie jest tutaj przypadkowy. Istotnie roślina charakteryzuje się gorzkim smakiem, co nie zmienia faktu, że jest bardzo pożądanym elementem wielu potraw w stylu wschodnim. Jadalne części rośliny to przede wszystkim owoce, ale spożywa się również nasiona, liście, młode pędy.

Jak wygląda przepękla ogórkowata?

Ze względu na walory estetyczne, lecznicze i kulinarne, przepękla ogórkowata to coraz popularniejsza mieszkanka europejskich ogrodów. Jest to roślina pnąca, która bardzo efektownie prezentuje się na płotkach, kratkach, ściankach i innych podporach.

Balsamka ogórkowata wyposażona jest w wąsy czepne, dzięki którym może swobodnie piąć się w górę. Posiada także długie, cienkie, elastyczne, owłosione łodygi o długości 3 m. Wyrastają na nich liczne liście sercowatego kształtu. Liście balsamki są nieduże, jasnozielone, mocno powcinane. Kwiaty są duże, żółte, lejkowate lub dzwonkowate.

Jak wygląda owoc przepękli ogórkowatej?

Owoce przepękli ogórkowatej są podłużne i przypominają nieduże ogórki, ale ich skórka ma nieco inną strukturę. O ile skórka ogórka jest gładka, o tyle skórka przepękli pokryta jest mocno uwydatnionymi wypustkami, które sprawiają, że warzywo wygląda niezwykle osobliwie.

Owoce balsamki mogą osiągać 18 cm długości, ale przeważnie są mniejsze. Są zielone, ale potem przebarwiają się na żółto lub pomarańczowo. Gdy osiągną pełną dojrzałość, pękają, ukazując czerwone nasiona. Roślina kwitnie od czerwca do lipca, a owocuje od września do listopada.

Przepękla ogórkowata – skład

Skład chemiczny przepękli ogórkowatej obejmuje szeroką paletę związków aktywnych, które odpowiadają za wielorakie właściwości zdrowotne rośliny. Dzięki licznym aminokwasom gorzki melon wspomaga procesy regeneracji komórek i pomaga regulować gospodarkę hormonalną. Dzięki rutynie, katechinom i innym antyoksydantom chroni komórki przed uszkodzeniami.

Dzięki sterolom i glikozydom przepękla korzystnie wpływa na układ krążenia, dzięki saponinom triterpenowym i polifenolom wykazuje właściwości przeciwzapalne, detoksykujące i przeciwdrobnoustrojowe, a dzięki polisacharydom i polipeptydom działa przeciwcukrzycowo.

Składniki aktywne balsamki ogórkowatej:

• polipeptydy,
• triterpenoidy,
• saponiny,
• garbniki,
• białka,
• błonnik pokarmowy,
• aminokwasy (w tym kwas asparaginowy, histydyna, leucyna, kwas glutaminowy, lizyna, seryna, prolina, tyrozyna),
• glukozydy,
• polifenole (m.in. katechiny),
• fiotsterole (taraksasterol, stigmasterol, lanosterol, spinasterol),
• kwasy fenolowe,
• alkaloidy,
• witamina C,
• witamina A,
• minerały (wapń, fosfor, potas, żelazo, miedź).

Przepękla ogórkowata – remedium na wysoki poziom cukru we krwi

Przepękla ogórkowata to drogocenne źródło polipeptydu-p. Jest to związek podobny do insuliny i naśladujący jej działanie. Polipeptyd-p należy do grupy białek i nazywany jest zwyczajowo roślinną insuliną. Na uwagę zasługują również polisacharydy, glikozydy steroidowe (charantyna), alkaloidy i błonnik pokarmowy.

Wszystkie te związki działają przeciwcukrzycowo, usprawniając gospodarkę insulinową, normalizując poziom glukozy we krwi i obniżając ryzyko hiperglikemii.

Przepękla ogórkowata jest jednym z najskuteczniejszych naturalnych środków pomocnych w problemach z wysokim cukrem we krwi. Wysoce skoncentrowany ekstrakt z przepękli ogórkowatej znaleźć można w wieloskładnikowym preparacie NuviaLab Sugar Control.

Jak działa przepękla ogórkowata na poziom cukru we krwi:

• zwiększa aktywność insuliny,
• zwiększa wydzielanie insuliny przez trzustkę,
• prowadzi do zwiększenia wrażliwości komórek na insulinę, co pomaga w lepszym wykorzystaniu glukozy przez komórki,
• zmniejsza absorpcję glukozy z pożywienia,
• pomaga hamować aktywność enzymów związanych z glukoneogenezą, procesem wytwarzania glukozy przez wątrobę,
• chroni komórki trzustki produkującej insulinę przed stresem oksydacyjnym,
• pomaga opóźniać wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego do krwiobiegu.

Dla jak najlepszych efektów w obniżaniu poziomu cukru we krwi i regulowaniu wydzielania insuliny należy stosować przepęklę ogórkowatą regularnie, przez dłużysz czas i w odpowiednich dawkach. Uważać na nią jednak powinny osoby, które chorują na cukrzycę typu 2 i zażywają leki przeciwcukrzycowe, gdyż przepękla może potęgować ich działanie.

Przepękla ogórkowata – właściwości

Gorzki melon to prawdziwa bomba antyoksydacyjna. Zawiera duże ilości związków polifenolowych, w tym katechiny, które wymiatają szkodliwe wolne rodniki, stymulują usuwanie metali ciężkich z ustroju, spowalniają procesy starzenia organizmu, wspierają układ krążenia i metabolizm oraz działają antymutagennie i antynowotworowo.

Przepękla ogórkowata wykazuje:

• Właściwości przeciwbakteryjne i immunostymulujące. Przepękla ogórkowata korzystnie wpływa na układ immunologiczny. Wspomaga produkcję komórek odpornościowych i przeciwciał, hamuje procesy zapalne. Hamuje rozwój szkodliwych bakterii, wirusów, pierwotniaków i innych patogenów i przyczynia się do ich szybszego usuwania z ustroju. Dzięki tym właściwościom przepękla ogórkowata może być cennym wsparciem dla osób o osłabionej odporności, a także osób cierpiących na infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze oraz choroby pasożytnicze.

• Właściwości detoksykujące. Przepękla ogórkowata pomaga oczyszczać wątrobę oraz przyspiesza proces usuwania z ustroju szkodliwych produktów przemiany materii, toksyn, resztek pożywienia, złogów jelitowych i metali ciężkich.

• Właściwości przeciwnowotworowe i przeciwutleniające. Dzięki zawartości całej gamy silnych antyoksydantów, przepękla chroni organizm przed przedwczesnym starzeniem oraz przeciwdziała procesom nowotworowym. Jak wykazały liczne badania, przepękla może wykazywać aktywność antynowotworową m.in. wobec raka piersi, wątroby, trzustki, prostaty, jelita grubego.

• Korzystny wpływ na serce i układ krążenia. Przepękla ogórkowata jest pomocna w obniżaniu poziomu złego cholesterolu (LDL) i trójglicerydów. Chroni też mięsień sercowy i pomaga w normowaniu zbyt wysokiego ciśnienia krwi.

• Korzystny wpływ na pracę układu pokarmowego. Gorzki melon stymuluje wydzielanie soków trawiennych, tym samym wspomaga procesy trawienia pokarmów. Usprawnia też pracę jelit i przeciwdziała zaparciom.

• Utrzymanie prawidłowej masy ciała. Przepękla ogórkowata pozytywnie wpływa na przemianę materii, usprawnia proces utleniania kwasów tłuszczowych i hamuje lipogenezę (proces kształtowania się tkanki tłuszczowej). Co ważne dla trenujących, pozytywnie wpływa na przyrost tkanki mięśniowej i wydolność fizyczną organizmu.

Przepękla ogórkowata – jak spożywać, do jakich dań dodawać?

Owoce przepękli ogórkowatej zbiera się zanim w pełni dojrzeją. Powinny mieć wówczas zieloną barwę i długość około 10-15 cm.

Co prawda owoce przepękli ogórkowatej mają goryczkowaty smak, jednak w przypadku wielu dań, zwłaszcza w stylu wschodnim, jest on dużym atutem, a nie wadą. Azjatyckie potrawy często stanowią fuzję 5 smaków (kwaśnego, słonego, słodkiego, umami i gorzkiego) i właśnie w tego rodzaju daniach, gorzki melon sprawdza się znakomicie. Choć u nas nie jest zbyt znany, cieszy się dużą popularnością w wielu kuchniach Azji, w tym kuchni chińskiej, tajskiej i indyjskiej.

Gorzki melon sprawdza się jako składnik sosów, dań jednogarnkowych, dań mięsnych, dań rybnych, dań warzywnych, sałatek oraz aromatycznych zup. Może być też spożywany na surowo.

Przepękla ogórkowata – przeciwwskazania

Co prawda przepękla ogórkowata może być wsparciem w leczeniu cukrzycy typu 2, jednak należy na nią uważać, jeśli jednocześnie stosuje się leki na cukrzycę (roślina może nasilić działanie leków i przyczynić się do nadmiernego spadku poziomu cukru we krwi).

Ostrożność przy stosowaniu balsamki ogórkowatej powinny też zachować osoby przyjmujące leki obniżające cholesterol, kobiety w ciąży i karmiące piersią, osoby z poważnymi chorobami układu pokarmowego, a także osoby z niskim poziomem cukru we krwi.

Ekstrakt z przepękli ogórkowatej – jak dawkować?

Dawkowanie ekstraktu z przepękli ogórkowatej może różnić się w zależności od konkretnego preparatu. Producent umieszcza zalecenia dotyczące dawkowania na etykiecie produktu. Zazwyczaj zalecana dawka to około 300-500 mg dziennie.

Stosując wyciągi z przepękli ogórkowatej należy zawsze trzymać się rekomendowanych dawek. Przy przekraczaniu zalecanych porcji, zwiększa się ryzyko wystąpienia skutków ubocznych, takich jak: bóle brzucha, bóle głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty.

Uprawa balsamki ogórkowatej

Balsamka ogórkowata, czyli gorzki melon, to roślina o dość dużych wymaganiach. Najlepiej rośnie w ciepłym, słonecznym klimacie (preferuje temperatury powyżej 20°C). Jest rośliną bardzo wrażliwą na mróz. Lubi stanowiska osłonięte od wiatru, ciche i spokojne. Gleba powinna być żyzna, średnio wilgotna, dobrze przepuszczalna, o odczynie lekko kwasowym do lekko zasadowego.

Balsamka jest niestety dość podatna na choroby, toteż należy ją zabezpieczać przed czynnikami chorobotwórczymi, w tym szkodnikami, takimi jak mszyce i przędziorki czy wirusami, takimi jak wirus mozaiki ogórka.

Nasiona balsamki ogórkowatej wysiewa się pod koniec kwietnia lub na przełomie kwietnia i maja. Co prawna można ją uprawiać w gruncie, ale wówczas plony nie są zbyt obfite. Najlepsze efekty, jeśli chodzi o owocowanie, uzyskamy, sadząc przepęklę w tunelach foliowych. Możemy to zrobić przy sznurku lub przy innej dowolnej podporze.

Podlewać rośliny należy regularnie, zwłaszcza podczas suchych okresów. Unikać jednak należy nadmiernego nawadniania ziemi, gdyż może prowadzić to do gnicia korzeni. Należy także systematycznie usuwać chwasty. Wymagane jest też nawożenie.

Źródła:

• https://www.webmd.com/diet/health-benefits-bitter-gourd
• https://www.webmd.com/diabetes/natural-remedies-type-2-diabetes
• https://www.healthline.com/nutrition/bitter-melon
• https://www.healthline.com/health/diabetes/bitter-melon-and-diabetes