Szacuje się, że problem niepłodności dotyczy około 10–15% par. Zależy on zarówno od kobiet, jak i od mężczyzn. Specjaliści dokonali podziału przyczyn męskiej niepłodności na przedjądrowe, jądrowe, pozajądrowe. Sprawdź, co może zaburzać męską płodność.
Spis Treści
Męska niepłodność – co ją powoduje?
Pośród przyczyn męskiej niepłodności wyróżniono:
- przyczyny przedjądrowe – czynniki, które zaburzają regulację czynności hormonalnej jąder, stanowią około 30% problemów z płodnością,
- przyczyny jądrowe – czynniki uszkadzające strukturę i czynność jąder, stanowią około 15% problemów z płodnością,
- przyczyny pozajądrowe – czynniki, które uniemożliwiają zapłodnienie, stanowią około 30% problemów z płodnością.
Nierzadko nie sposób określić przyczyn męskiej niepłodności. Określa się ją wówczas jako idiopatyczną. W diagnostyce zaburzeń płodności ważne miejsce zajmują zwłaszcza: wywiad, badanie przedmiotowe, badania hormonalne mężczyzn, badanie seminologiczne, czyli badanie nasienia. W razie potrzeby sięga się po dodatkowe badania, w tym m.in. po USG jąder i moszny, ocenę urologiczną, specjalistyczne testy nasienia.
Przyczyny męskiej niepłodności – czynniki przedjądrowe
Przyczyny przedjądrowe niepłodności związane są głównie z zaburzeniami czynności przysadki lub podwzgórza. Wymienia się wśród m.in.: wielohormonalną niedoczynność przysadki, urazy ośrodkowego układu nerwowego, zespół Kallmanna, nowotwory okolicy podwzgórzowo-przysadkowej, zapalenia ośrodkowego układu nerwowego. W konsekwencji tych patologii dochodzi do rozwoju hipogonadyzmu hipogonadotropowego. To stan charakteryzujący się zaburzeniami w funkcjonowaniu układu rozrodczego, który prowadzi do nieprawidłowej pracy jąder. Spowodowany jest on zaburzeniem wydzielania hormonów przysadkowych (lutropiny – LH, hormonu folikulotropowego – FSH), które pobudzają gonady do produkcji hormonów płciowych. Wymienione przyczyny przedjądrowe mogą doprowadzić do azoospermii, czyli braku plemników w nasieniu.
Przyczyny męskiej niepłodności – czynniki jądrowe
Przyczyny jądrowe niepłodności związane są z zaburzeniem czynności jąder. Wymienia się wśród nich m.in.: wnętrostwo, zespół Klinefeltera, zapalenie jąder, nowotwory, dysgenezję gonad (nieprawidłowe ich ukształtowanie). W konsekwencji tych patologii dochodzi do rozwoju hipogonadyzmu hipergonadotropowego. To stan charakteryzujący się zaburzeniem wydzielania hormonów płciowych przez gonady. W konsekwencji tego przysadka nie otrzymuje informacji o zaprzestaniu wydzielania LH i FSH i cały czas je wydziela w celu stymulacji gonad. Wymienione przyczyny jądrowe mogą doprowadzić do azoospermii lub oligozoospermii, czyli znacznego obniżenia liczby plemników w nasieniu.
Przyczyny męskiej niepłodności – czynniki pozajądrowe
Przyczyny pozajądrowe niepłodności związane są z trudnościami w dotarciu plemników do żeńskiej komórki rozrodczej i jej zapłodnienia. Wymienia się wśród nich m.in.: zaburzenia czynności plemników, niedrożność dróg wyprowadzających plemniki, fragmentację plemnikowego DNA. Zaburzania te nie są związane z czynnością hormonalną jąder.
Pozostałe czynniki męskiej niepłodności
Poza ww. czynnikami męskiej niepłodności do problemów z posiadaniem potomstwa doprowadzić mogą:
- czynniki psychologiczne,
- choroby ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca, choroby tarczycy,
- styl życia,
- impotencja,
- determinanty środowiskowe, w tym narażenie na promieniowanie, nadużywanie alkoholu.