Aby zbudować silny system odpornościowy, w pierwszym rzędzie niezbędne jest wprowadzenie w życie zdrowego jadłospisu, w którym nie zabraknie miejsca dla produktów obfitujących w witaminy i składniki mineralne. Wiele z nich spełnia bowiem bardzo ważną rolę przy stymulowaniu funkcji obronnych organizmu, a tym samym zabezpiecza nas przed działaniem szkodliwych czynników. Sprawdź, które witaminy i minerały wspomagają odporność i w jakich produktach żywnościowych można je znaleźć!
Spis Treści
Witaminy na odporność
Witamina C na odporność
Witamina C, czyli kwas askorbinowy, to jeden z najważniejszych składników dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania systemu immunologicznego. Wybitnie wspiera odporność, i to na kilka różnych sposobów.
Po pierwsze, należy do grona silnych antyoksydantów, czyli przeciwutleniaczy, a więc chroni organizm przed niszczycielskim działaniem wolnych rodników. Po drugie, bierze udział w syntezie kolagenu – rodzaju białka wspierającego procesy regeneracji organizmu, podnoszącego odporność na szkodliwe działanie mikroorganizmów i toksyn oraz spełniającego funkcje ochronne dla organów i tkanek.
Po trzecie, witamina C chroni i uszczelnia naczynia krwionośne, hamując przenikanie i rozprzestrzenianie wirusów i bakterii po organizmie, a w razie zaistnienia infekcji, pomaga szybciej i łatwiej się z nią uporać. Po czwarte, stymuluje produkcję białek odpornościowych (m.in. interferonu) oraz limfocytów T wzmacniających mechanizmy obronne organizmu. Po piąte, podnosi przyswajalność żelaza – jednego z kluczowych pierwiastków mających wpływ na odporność organizmu. Zwiększone zapotrzebowanie na witaminę C występuje szczególnie w okresie jesienno-zimowym oraz u osób w starszym wieku i palaczy.
Witaminę C w dużych ilościach znajdziemy w owocach takich jak: czarna porzeczka, truskawki, poziomki, cytrusy i owoce dzikiej róży oraz w warzywach, takich jak: brukselka, kapusta, papryka, pomidory, szpinak, kalafior, brokuły, zielona pietruszka.
Witamina E na odporność
Równie ważną rolę, jeśli chodzi o sprawne i skuteczne działanie układu immunologicznego, odgrywa witamina E. Podobnie jak witamina C należy do grona silnych przeciwutleniaczy, dzięki czemu wzmacnia barierę obronną organizmu przed wolnymi rodnikami oraz hamuje procesy starzenia. Zabezpiecza organizm przed drobnoustrojami i zwiększa odporność na choroby i infekcje, co w tym przypadku jest szczególnie istotne, ponieważ podczas infekcji następuje intensyfikacja produkcji wolnych rodników.
Ponadto witamina E stanowi ochronę dla błon komórkowych oraz wspomaga układ krwionośny przeciwdziałając zakrzepom. Jeśli chodzi zatem o wzmocnienie organizmu, jest ona, obok innych składników odżywczych, absolutnie niezbędna.
Witamina E obecna jest w takich produktach żywnościowych jak: pieczywo gruboziarniste i inne produkty z mąki z pełnego przemiału, orzechy i nasiona, kiełki i zarodki pszenicy, szpinak, brukselka i soja, olej słonecznikowy i rzepakowy.
Witamina A na odporność
Znaczącym przeciwutleniaczem jest też witamina A. Walcząc z wolnymi rodnikami zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory, chroni komórki i przeciwdziała procesom starzenia. Wzmacniając funkcje obronne organizmu zabezpiecza przed atakami mikroorganizmów, chroni wiele organów i układów (w tym między innymi aparat wzroku, układ oddechowy, układ pokarmowy) przed rozwojem procesów chorobowych. Poprawia kondycję skóry i wzmacnia jej odporność na działanie szkodliwych czynników.
Źródła witaminy A to:
- nabiał – masło, mleko i jego przetwory, jaja;
- wątroba zwierzęca;
- warzywa – marchew, czerwona papryka, szpinak, pomidory, brokuły;
- owoce – brzoskwinie, morele, jagody.
Warto pamiętać, że witaminy A i E rozpuszczają się w tłuszczu, nie w wodzie, dlatego produkty je zawierające powinno się spożywać z dodatkiem olejów roślinnych. Wtedy przyswajalność witamin A i E znacznie wzrasta.
Witamina D na odporność
Spadek odporności ma często związek z niedoborem witaminy D w organizmie. Jest ona bardzo ważnym składnikiem dla prawidłowego działania układu immunologicznego. Stymuluje produkcję przeciwciał, aktywuje limfocyty T i mobilizuje organizm do właściwej odpowiedzi odpornościowej w razie pojawienia się wirusów i innych patogenów.
Coraz częściej mówi się również o witaminie D w kontekście chorób autoimmunologicznych i nowotworowych. W medycynie funkcjonuje założenie, że to właśnie jej niedobór zwiększa ryzyko powstawania tego rodzaju schorzeń. O ile wiosną czy latem z reguły nie brakuje jej w naszych organizmach, o tyle jesienią czy zimą niemal wszyscy mamy niedobór tego składnika.
Jeśli chcemy uzupełnić dietę w witaminę D, powinniśmy sięgać po takie produkty jak: podroby, zwłaszcza wątróbkę, pełne mleko i produkty mleczne, takie chociażby jak masło, tłuste morskie ryby, tran, oleje roślinne, sery dojrzewające.
Witaminy z grupy B na odporność
Przy osłabionej odporności warto zadbać także o uzupełnienie diety w produkty bogate w witaminy z grupy B, ponieważ niektóre z nich wykazują właściwości wspomagające funkcje obronne organizmu. Szczególne znaczenie ma tutaj witamina B6. Bierze udział w przemianach białek, uczestniczy w produkcji przeciwciał odpowiedzialnych za reakcje odpornościowe w razie pojawienia się szkodliwych wirusów i mikroorganizmów. Wpływa także na syntezę neuroprzekaźników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu nerwowego.
Witaminy z grupy B, pełniące szereg funkcji mających zasadnicze znaczenie dla organizmu, występują prawie w każdym rodzaju żywności, jednak ich proporcje są nieco zróżnicowane.
Witaminę B6, czyli pirydoksynę, znajdziemy zarówno w produktach pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Jej najbogatsze źródła to artykuły zbożowe z pełnego przemiału – otręby, płatki owsiane, kasze, pieczywo gruboziarniste. Duże ilości B6 zawierają też orzechy i rośliny strączkowe. Witamina ta występuje także w mięsie wieprzowym, mleku, jajach oraz niektórych owocach – bananach i awokado.
Witaminę B3, nazywaną inaczej witaminą PP bądź niacyną, znajdziemy z kolei przede wszystkim w drobiu, chudym mięsie i rybach, otrębach pszennych i roślinach strączkowych, śliwkach, figach i awokado. Witamina B3 nie tylko chroni przed rozmaitymi chorobami, w tym schorzeniami skórnymi, ale też jest niezbędna do syntezy hormonów płciowych i dobrej pracy mózgu. Równie ważna dla odporności organizmu jest biotyna, czyli witamina B7. Znajdziemy ją między innymi w mleku, podrobach, grzybach.
Minerały na odporność
Obniżona odporność może również wynikać z niedoborów niektórych, ważnych dla organizmu, minerałów. Istnieją nawet hipotezy, że wszelkie choroby powstają wskutek zaburzeń spowodowanych niedoborem minerałów. Niezależnie od prawdziwości tego rodzaju teorii, nie podlega kwestii fakt, że niedostatek niektórych minerałów, negatywnie wpływa i na odporność, i na funkcjonowanie organizmu w ogóle.
Cynk i selen na odporność
Cynk chroni przed wolnymi rodnikami, poprawia sprawność intelektualną, korzystnie wpływa na układ odpornościowy. Znajdziemy go w takich produktach jak: orzechy, kasza gryczana i razowy chleb, czosnek, fasola, kapusta, żółty ser, wątróbka. Właściwości antyoksydacyjne i wzmacniające odporność ma także selen. Jego źródłem są przede wszystkim orzechy i nasiona, ale również łosoś i wieprzowina, tuńczyk i wołowina, jaja i kasza gryczana.
Żelazo na odporność
Żelazo to bardzo ważny składnik hemoglobiny. Pierwiastek ten stoi na straży właściwego dotlenienia organizmu, zwiększa odporność, zapobiega anemii i pełni szereg innych istotnych funkcji. Łatwo przyswajalne żelazo hemowe posiadają produkty zwierzęce, czerwone mięso, podroby, owoce morza. Jednak spożywanie ich w zbyt dużych ilościach może prowadzić do odkładania się nadmiaru tego pierwiastka i w konsekwencji do różnych groźnych chorób.
Bezpieczniej jest sięgać po produkty roślinne zawierające żelazo niehemowe, przyswajane przez organizm w zależności od potrzeb. Są to: tofu, soja, fasola, soczewica, spirulina, natka pietruszki, brukselka, brokuły, botwinka, jarmuż, kakao, mąka pełnoziarnista, kasza, groch, buraki, orzechy.
Magnez na odporność
Magnez jest znany przede wszystkim ze swojego korzystnego oddziaływania na funkcjonowanie mózgu. Pozytywnie wpływa również na odporność organizmu, ogólną kondycję oraz pracę serca. W magnez obfitują: czekolada i kakao, otręby pszenne i kasza gryczana, banany, migdały, figi i orzechy.
Sprawdź także:
2 komentarze
Dzięki za ten artykuł. Teraz już wiem co jeść na wysoką odporność 🙂
Ja polecam koktajle warzywne i zwiększenie obecności ryb w menu – to bardzo dużo daje