Strona główna Zdrowie Zioła na stres. Jak skutecznie zwalczyć stres i poprawić samopoczucie za pomocą składników roślinnych?

Zioła na stres. Jak skutecznie zwalczyć stres i poprawić samopoczucie za pomocą składników roślinnych?

by Karolina Karo
12 komentarzy

Ostatnia aktualizacja: 05.02.2022

Stres jest częstym towarzyszem większości z nas. Będąc w stresie, cały nasz organizm mobilizuje się do walki z niesprzyjającymi czynnikami, zużywając na to mnóstwo sił witalnych, przez co pogarsza się jego praca. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele dolegliwości ma związek ze stresem fizycznym i psychicznym.

Złe samopoczucie, ciągłe napięcie, drażliwość, nieumiejętność zrelaksowania się, osłabienie, nerwobóle, wyczerpanie umysłowe, niepokój, natłok negatywnych myśli, kłopoty ze snem – dla wielu osób taki stan psychiki to codzienność. Gdy wpadamy w szpony przewlekłego stresu znacząco obniża się jakość naszego życia, dlatego warto jak najszybciej poszukać skutecznej drogi powrotu do równowagi mentalnej. Podpowiadamy, jak zwalczyć stres i uspokoić nerwy za pomocą znanych i cenionych składników roślinnych. Oto najskuteczniejsze zioła na stres, które pomogą nam odzyskać dobre samopoczucie i polepszyć kondycję psychiczną!

Co to jest stres? Jak poradzić sobie ze stresem?

dwa drogowskazy z napisami "stres" i "relaks" w przeciwnych kierunkach

Stres jest reakcją organizmu na czynniki destabilizujące wewnętrzną równowagę, trudne do pokonania i będące dla nas potencjalnym zagrożeniem. Dochodzi wówczas do silnej mobilizacji całego organizmu do obrony, walki i ucieczki przed niebezpieczeństwem.

Stres może być wywołany przez różne czynniki środowiskowe i społeczne, takie jak m.in.: presja w pracy, utrata pracy, nadmiar obowiązków w życiu osobistym i zawodowym, zadłużenie, traumatyczne przeżycia, choroby, menopauza, ciąża, kontakt z toksycznymi ludźmi, konflikty, nadmiar bodźców, pośpiech, tłum, hałas, katastrofy, wypadki losowe.

Ponieważ na uruchomienie mechanizmów obronnych i walkę ze stresorami nasz organizm zużywa duże pokłady energii, może jej brakować na inne obszary funkcjonowania. Dlatego często na silnym, długotrwałym stresie cierpią różne narządy i układy naszego ciała. Przewlekły stres może być niezwykle niebezpieczny. Może nie tylko wywoływać szereg dokuczliwych dolegliwości, takich jak bóle głowy, osłabienie, kłopoty skórne czy bóle mięśni, ale i prowadzić do rozwoju wielu groźnych chorób, w tym chorób serca i nowotworów.

Kiedy jesteśmy w stresie, nasz organizm wydziela zwiększone ilości kortyzolu (hormonu stresu) oraz adrenaliny, co skutkuje szeregiem objawów, takich jak:

  • przyspieszony puls,
  • kołatanie serca,
  • wzrost ciepłoty ciała,
  • wzrost ciśnienia,
  • przyspieszony oddech,
  • nadmierna potliwość,
  • drżenie rąk,
  • zwiększone napięcie mięśni,
  • uczucie niepokoju i lęku,
  • ból brzucha, problemy trawienne,
  • zaburzenia apetytu,
  • zawroty i bóle głowy,
  • przemęczenie, osłabienie,
  • problemy z zasypianiem, brak snu,
  • rozdrażnienie, nadpobudliwość,
  • wahania nastroju,
  • problemy z koncentracją.

Najskuteczniejszą drogą do uwolnienia się od stresu byłoby oczywiście wyeliminowanie z życia wszystkich czynników stresogennych, ale zazwyczaj nie da się tego uczynić w stu procentach. Niezwykle istotne jest więc dla nas uodpornienie się na wpływ czynników stresowych oraz wyrobienie w sobie umiejętności kontrolowania stresu. Dzięki temu, nawet gdy znajdziemy się w trudnej, stresowej sytuacji, pozostaniemy od niej zdystansowani i stres nie zaatakuje naszego ciała.

Jak radzić sobie ze stresem? Oto kilka efektywnych sposobów:

  • stosowanie ćwiczeń antystresowych (ćwiczenia oddechowe, napinanie i rozluźnianie mięśni, strząsanie napięcia, jak najczęstsze uśmiechanie się),
  • joga, medytacja, trening tai-chi,
  • masaże, aromaterapia, muzykoterapia,
  • regularne spacery, częste przebywanie na łonie przyrody (np. w lasach, parkach, na łąkach, nad wodą),
  • stosowanie akcesoriów i gadżetów antystresowych (takich jak np. kołdra obciążeniowa, piłki, gniotki i kostki odstresowujące itp.),
  • aktywność fizyczna,
  • regularny sen i odpoczynek,
  • zmniejszenie ilości bodźców i informacji napływających do nas (głównie poprzez ograniczenie używania komputera, tabletu, telefonu),
  • właściwe nawadniania ciała, dbanie o zdrową dietę bogatą w: witaminy z grupy B, białko, cynk, kwasy omega 3 i omega 6 oraz w elektrolity,
  • znalezienie sobie absorbującego hobby (poprzez pełne skupienie się na jakimś ciekawym, wciągającym zajęciu, odcinamy od problemów i negatywnych emocji, a nasze ciało ulega relaksacji),
  • regularne stosowanie surowców ziołowych o właściwościach antystresowych i uspokajających.

Regularne stosowanie odpowiednich składników roślinnych to jedna z najlepszych metod na podwyższenie odporności na wpływ czynników stresogennych, a co za tym idzie uwolnienie od napięcia, lęków, uczucia niepokoju, negatywnych myśli, bezsenności i innych uporczywych objawów.

Zioła w naturalny i zgodny z trybem pracy organizmu sposób wygaszają nadmierną aktywność układu nerwowego, odprężają, pomagają zdystansować się od problemów, poprawiają nastrój i niwelują problemy ze snem. W przeciwieństwie do klasycznych leków uspokajających nie działają gwałtownie i nie uzależniają.

Co warto podkreślić, wiele ziół stosowanych w stanach wysokiego stresu, nadmiernej nerwowości i lęku wykazuje działanie adaptogenne – sprawia, że organizm szybciej i efektywniej adaptuje się do zaistniałych warunków środowiskowych, nawet tych bardzo trudnych, mocno stresogennych. Co więcej, zioła z grupy adaptogenów korzystnie wpływają na cały organizm – regulują jego pracę i dbają o zachowanie naturalnej harmonii w ustroju. Działają także wzmacniająco na system nerwowy. Wiele z nich poprawia też sprawność umysłową.

Zioła na stres dostępne są w sprzedaży w różnych postaciach, między innymi w formie suszu do zaparzania, w formie sproszkowanej (można je dodawać do koktajli, wody, mleka, soków) albo w formie wygodnych w stosowaniu suplementów diety (w kapsułkach, tabletkach, kroplach).

Zioła na stres, nerwy i depresję – które wybrać?

cytryniec chiński

W sklepach, aptekach i w internecie znajdziemy bogate spektrum ziół o działaniu odprężającym, poprawiającym jakość snu oraz redukującym stres, wahania nastroju i zaburzenia depresyjne. Które z nich wybrać? Nie ma tutaj jednej odpowiedzi.

Chociaż zioła na uspokojenie i stres działają do siebie podobnie, jednak nie do końca identycznie, dlatego u każdego mogą wywoływać nieco inne reakcje. Na jedną osobę najkorzystniej może zadziałać dziurawiec, na inną ashwagandha, na kolejną różeniec górski, passiflora czy melisa. Nie dziwi zatem fakt, że zdania na temat, które z ziół na uspokojenie i stres jest najsilniejsze i najefektywniejsze, są różne.

Jeśli szukamy dla siebie antidotum na stres, nerwy i nie najlepszą kondycję psychiczną, najlepiej będzie, gdy zapoznamy się z dokładnymi właściwościami i działaniem poszczególnych ziół, a potem wypróbujemy kilka z nich. Pozwoli nam to stwierdzić, które wywierają na nas najlepszy wpływ. Możemy zastosować kurację jednym ziołem lub stworzyć własną mieszankę ziołową. Kompozycje kilku różnych ziół, czy to pod postacią wieloskładnikowego suplementu, czy własnoręcznie przygotowanej ziołowej mikstury, są o tyle lepsze niż pojedyncze surowce, że działają w sposób bardziej złożony i intensywniejszy.

Takie wieloelementowe mieszanki są szczególnie pomocne w sytuacji gdy narzekamy na bardzo wyraźne osłabienie kondycji mentalnej albo gdy borykamy się z paroma różnymi problemami związanymi z funkcjonowaniem psychiki, na przykład zmagamy się jednocześnie z przewlekłym stresem, drażliwością, obniżeniem wydajności umysłowej, trudnościami z okiełznaniem emocji itp.

Najlepsze zioła na stres

W sytuacji wysokiego stresu możemy skorzystać z herbatek uspokajających albo suplementów diety na stres złożonych z kilku różnych ekstraktów roślinnych. Na które składniki warto zwrócić uwagę? Oto znane, cenione i skuteczne zioła uspokajające i antystresowe:

Ashwagandha

ashwagandha

Ashwagandha to jeden z mistrzowskich surowców roślinnych pomocnych w budowaniu wysokiej odporności na stres. Wykazuje silne właściwości adaptogenne. Sprawia, że zetknąwszy się z czynnikami stresogennymi nasz organizm prędko się do nich przystosowuje i nie wydziela w ramach reakcji obronnej nadmiernych ilości kortyzolu czy adrenaliny. W efekcie nie odczuwamy wzmożonego napięcia, niepokoju, strachu, nie doznajemy też innych skutków stresu, zamiast tego pozostajemy w stanie odprężenia i dystansu do danej sytuacji.

Ashwagandha, chroniąc nas przed negatywnym wpływem stresu, jednocześnie wykazuje cały szereg pozytywnych działań na nasz umysł i ciało, między innymi: poprawia nastrój, zwalcza zaburzenia depresyjne, lękowe i nerwicowe, uspokaja i wycisza złe emocje, zwiększa produktywność umysłową, pomaga głębiej wejść w stan koncentracji i pozostać skupionym na danym zadaniu dłuższy czas.

Ashwagandha zmniejsza też podatność na zmęczenie psychofizyczne, zwalcza bóle migrenowe, redukuje stany zapalne w organizmie, wzmacnia odporność, normuje poziom cukru i cholesterolu we krwi oraz korzystnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy, hormonalny i stawowo-mięśniowy.

Bacopa monnieri (bakopa drobnolistna)

Bacopa monnieri (bakopa drobnolistna), zwana także brahmi, to silny adaptogen znany nie tylko z antystresowych właściwości i działania uspokajającego, ale także ze znakomitego wpływu na pamięć. Bakopa drobnolistna obfituje w bakozydy, dzięki którym korzystnie wpływa na cały organizm, normalizuje jego pracę i sprzyja utrzymaniu wewnętrznej równowagi.

Roślina zmniejsza niepokój, nadpobudliwość, nadmierną nerwowość. W przypadku stanów lękowych i ataków paniki prowadzi do uspokojenia nerwów, wyciszenia i odprężenia. W przypadku przygnębienia, chandry i zaburzeń depresyjnych zapewnia ustabilizowanie i poprawę nastroju. Wysoka zawartość bakozydów sprawia, że bakopa drobnolistna to jedno ze skuteczniejszych ziół przeciwdziałających stresowi oraz ułatwiających zasypianie i regulujących rytm dobowy.

Bakopa monnieri to także sojusznik dobrej wydajności umysłowej. Usprawnia proces zapamiętywania i odtwarzania informacji, poprawia koncentrację, niweluje mgłę mózgową, poprawia procesy myślowe.

Różeniec górski

różeniec górski

Różeniec górski może być bardzo cennym wsparciem dla osób borykających się z długotrwałym stresem. Uodparnia nas na działanie czynników stresogennych, minimalizuje skutki chronicznego stresu, hamuje wydzielanie kortyzolu i sprawia, że lepiej odnajdujemy się w trudnych sytuacjach.

Minimalizuje napięcie nerwowe, chroni przed wyczerpaniem psychicznym, niweluje negatywne emocje, reguluje nastrój, zwalcza stany depresyjne, sprzyja zachowaniu równowagi wewnętrznej. Wykazuje też dobroczynny wpływ na serce, chroni przed niedokrwieniem, poprawia krążenie krwi. Ma właściwości antyoksydacyjne, hamuje procesy starzenia i wzmacnia organizm.

Cytryniec chiński

Cytryniec chiński to kolejna ceniona roślina lecznicza polecana dla osób, których często dotyka stres. Regularne stosowanie wpływa na poprawę zdolności do adaptowania się organizmu do trudnych, stresowych czynników zewnętrznych. Podobnie jak różeniec górski, cytryniec chiński wpływa na zmniejszenie produkcji kortyzolu w organizmie, chroni przed nadmiernym odczuwaniem napięcia, lęku, niepokoju, a także przed rozdrażnieniem, rozbiciem, problemami ze snem.

Cytryniec chiński sprzyja też spokojowi wewnętrznemu, pomaga lepiej kontrolować emocje, przeciwdziała depresji i pozytywnie wpływa na nastrój. Redukuje zmęczenie psychiczne, poprawia koncentrację i pamięć. Ma też dużo właściwości prozdrowotnych, między innymi: poprawia odporność, korzystnie wpływa na wątrobę, usprawnia trawienie, oczyszcza krew, polepsza wydolność fizyczną, dodaje witalności, zwiększa żywotność.

Eleuterokok kolczasty

Eleuterokok kolczasty zwany również żeń-szeniem syberyjskim, wykazuje zdolności adaptogenne, dzięki którym zmniejsza podatność na czynniki stresogenne i dba o stabilizację nastroju. Niwelując napięcie i stres oraz sprzyjając utrzymaniu harmonii wewnętrznej, pomaga nam lepiej funkcjonować w życiu zawodowym i prywatnym.

Eleuterokok kolczasty ma także szereg innych pozytywnych właściwości: zmniejsza zaburzenia lękowe i depresyjne, poprawia pamięć i koncentrację, wspomaga pracę kluczowych organów takich jak serce, wątroba, trzustka, wykazuje działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i immunostymulujące.

Sprawdź: Tabletki Na Stres Bez Recepty – Ranking

Passiflora incarnata (męczennica cielista)

Passiflora incarnata redukuje wrażliwość ośrodków podkorowych, wykazuje działanie uspokajające, niweluje napięcie, zmniejsza uczucie lęku i łagodzi stres. Polecana jest w depresji, w stanach pobudzenia nerwowego, w przewlekłym stresie, wyczerpaniu psychicznym i w problemach ze snem. Passiflora może okazać się także pomocna w trudnym okresie wychodzenia z nałogów.

Melisa

Melisa to znana od czasów starożytnych roślina lecznicza bogata w olejki eteryczne, dzięki którym wyróżnia się niezwykle przyjemnym, wprowadzającym w stan relaksu, cytrynowym aromatem. Melisa jest jednym z najpopularniejszych ziół o właściwościach uspokajających, kojących nerwy i odprężających.

Napary z melisy pomogą nam w stanach niepokoju, zdenerwowania, dużego napięcia nerwowego i nadmiernego pobudzenia, a także w problemach z zasypianiem i niemożnością utrzymania jednolitego, głębokiego snu przez całą noc.

Chmiel

chmiel

Dzięki zawartości lupuliny chmiel wykazuje właściwości uspokajające i nasenne. Wpływając hamująco na czynność kory mózgowej, wycisza wewnętrznie, zmniejsza napięcie nerwowe i ułatwia zasypianie.

Szyszki chmielu (pod postacią naparów lub suplementów diety) polecane są w stanach wyczerpania psychicznego i przy „rozregulowanych” nerwach, w bezsenności, podenerwowaniu, nadmiernym odczuwaniu lęku, nadpobudliwości (w tym również płciowej) oraz ogólnym osłabieniu organizmu.

Kozłek lekarski (waleriana)

Kozłek lekarski, czyli popularna waleriana, to jeden z najbardziej znanych i skutecznych ziołowych środków uspokajających i poprawiających jakość snu. Wycisza, wprowadza w stan lekkiej senności, tłumi pobudzenie nerwowe, pomaga wygasić silne, negatywne emocje, delikatnie obniża ciśnienie krwi i tętno. Substancje aktywne zawarte w kozłku, czyli olejek eteryczny, kwas walerenowy oraz estry kwasów walerianowego i izowalerianowego wywołują stan odprężenia oraz ułatwiają zasypianie.

Korzeń kozłka lekarskiego znajduje zastosowanie w stanach nadmiernej nerwowości, w uczuciu niepokoju, bezsenności, histerii, w obsesjach, nerwicach i w zwalczaniu przyspieszonej akcji serca na tle nerwicowym.

Sprawdź: Tabletki Nasenne Bez Recepty – Ranking

Dziurawiec

Dziurawiec przeważnie stosowany jest w dolegliwościach trawiennych (działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, pobudza wydzielanie soków trawiennych, poprawia przemianę materii), jednak wykazuje on również szereg innych cennych właściwości. Jedną z nich jest działanie przeciwdepresyjne, uspokajające i niwelujące negatywne emocje.

Dziurawiec pomoże nam w stanach lękowych, w zaburzeniach nerwicowych, w nadmiernym odczuwaniu niepokoju, w zaburzeniach depresyjnych i w przypadku częstego narażenia na działanie czynników stresogennych.

Arcydzięgiel

Arcydzięgiel to ceniona roślina lecznicza o wielostronnym działaniu. Jedną z jej najważniejszych właściwości jest korzystny wpływ na układ nerwowy. Arcydzięgiel wykazuje skuteczne działanie uspokajające, polecany jest w wyczerpaniu nerwowym, w stanach zdenerwowania i niepokoju, w bezsenności, a także w bólach i zawrotach głowy.

Lawenda

Lawendę, jako zioło antystresowe i uspokajające, możemy stosować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Kwiaty lawendy mają bardzo przyjemny zapach, który wprowadza nas w dobry nastrój oraz działa rozluźniająco i lekko nasennie.

Z udziałem olejku lawendowego możemy zrobić sobie sesję aromaterapeutyczną, wlewając kilka kropel do kominka zapachowego, uzupełniając wodą i podgrzewając. Ukojeniu nerwów sprzyjają także napary z lawendy i preparaty zawierające ekstrakty z lawendy.

Inne zioła, które redukują stres i stan napięcia, pozytywnie wpływają na pracę mózgu oraz poprawiają samopoczucie psychiczne, to:

Sprawdź wieloskładnikowy preparat skutecznie zwalczający stres: Restilen

Restilen pro 07

ZAMÓW RESTILEN TERAZ

Czytaj więcej

12 komentarzy

Konwalia 13 stycznia 2018 - 16:57

Zawsze zadaję lekarzom pytanie, czy na wszystko w tym i stres zawsze muszą przypisywać leki i to silne. Mam czasami wrażenie, że całkiem zapomnieli o metodach naturalnych a przecież moja mama i babcia jak były zdenerwowane to tylko piły zioła. Sama do dziś daję rodzinie melisę i jakoś nikt nie ma problemu np. ze spaniem.

Odpowiedź
Ruda 16 stycznia 2018 - 11:12

Można też brać tabletki na bazie tych ziół, nie każdy lubi smak ziołowej herbatki, co kto woli. Melisa to dziwnie na mnie działa, robię się aż za spokojna, dlatego wolę dziurawiec. Bardziej uniwersalny, a jak wypiję lub wezmę tabletkę z nim w składzie, to mam od razu spokój z nerwami i żołądkiem jednocześnie. Moja Mama z kolei woli waleriankę, chyba tak jak większość starszych ludzi.

Odpowiedź
Madzia 21 stycznia 2018 - 13:14

Z tymi starszymi ludźmi to nie przesadzaj. Waleriana czyli kozłek to zioło znane od wieków i moim zdaniem warto mieć je w apteczce. Nic tak nie uspokaja i wycisza, jestem nauczycielką więc coś o tym wiem. Nie neguję oczywiście tego co robisz, ale cały dzień w szkole daje ostro w kość, a tabletek uspokajających brać nie mogę, specyfika zawodu, więc pozostają tylko zioła.

Odpowiedź
iza 27 stycznia 2018 - 21:18

A co polecacie oprócz melisy. Kompletnie na mnie nie działa, a nerwy to mnie zżerają. Tylko co co mnie uspokoi a nie otępi.

Odpowiedź
Tomcio 4 lutego 2018 - 19:21

Dobry jest chmiel, w postaci przetworzonej, hehe. Żartuję, nie chodzi mi o piwo, ale tabletki z chmielem polecam jak najbardziej. Najlepiej je brać wieczorem, bo chce się po nich spać, a na dzień można wziąć mieszankę melisy z szyszkami chmielu, widziałem takie herbaty w aptece ale sam ich jeszcze nie piłem, wystarczają mi tabletki ziołowe.

Odpowiedź
Expert 12 lutego 2018 - 14:50

Ja bym najpierw poszukał przyczyn stresu, co go powoduje. To też można zdiagnozować, a czasem jest tak silny że bez fachowej pomocy się nie obejdzie. Zioła jak najbardziej można brać, jednak zastanówcie się czy nie lepiej dotrzeć do przyczyny i zastosować coś mocniejszego. Czasem taki stan to wynik braków czegoś w organizmie i tutaj będą potrzebne suplementy a nie ziółka.

Odpowiedź
Baśka34 19 lutego 2018 - 22:35

Patrzcie jaki specjalista się znalazł. Jak jesteś taki mądry to powiedz co zrobić zanim trafisz do jakiegoś psychologa, nie wiesz ile się czeka na wizytę. Zresztą jak cię w danym dniu coś wkurzy, to co, będziesz szukał wieczorem lekarza bo sam sobie nie poradzisz. Ja siadam w fotelu, wysyłam dzieci spać i piję zioła. Spróbuj, zobacz jak działają, to sam się przekonasz że stres można samemu zwalczyć. Meliska i po klopocie.

Odpowiedź
Roko 2 marca 2018 - 08:18

Melisa za bardzo usypia, ale inne leki na stres też, więc nie za bardzo mamy wybór. Albo żyć w stresie, albo więcej sypiać, to też ma swoje zalety. Jak nie lubicie naparów to polecam ziołowe tabletki do ssania, bierze się 2 – 3 razy na dobę. Jeśli idzie o skład to można znaleźć każde zioło z listy w tym artykule, apteki są tego pełne.

Odpowiedź
Nerwuska 8 marca 2018 - 20:01

Witam wszystkich. Od kilku miesięcy miałam okropne problemy z postępującą nerwicą, wyszły mi pewne sprawy rodzinne i nie umiałam sobie z nimi poradzić. Brałam jakieś psychotropy ale po nich cały czas byłam nieprzytomna, totalnie otępiała a i tak czułam że stres mnie dobija. Wyjść z tego pomogły właśnie zioła i to różne, inne brałam na nerwy, inne na spanie.

Odpowiedź
Sylvia91 13 marca 2018 - 10:07

Nerwuska dobre podejście. Po co faszerować się lekami, kiedy natura tak samo pomaga. Brawo dziewczyno, tak trzymać. Każdy kto bierze psychotropy powinien brać z Ciebie przykład.

Odpowiedź
Jasia 21 marca 2018 - 14:38

Popieram, nie należy przesadzać z medykamentami, tylko brać to co nieszkodliwe. Zioła to samo zdrowie i nie słucham ludzi którzy twierdzą inaczej. Sklepów z preparatami ziołowymi przybywa cały czas i w większości można też uzyskac fachowe porady, jakie na co stosować, nawet jak samemu robić sobie najlepsze mieszanki. Dużo fajnych informacji znalazłam też w internecie, ale warto je z kimś zweryfikować.

Odpowiedź
Kama88 6 kwietnia 2018 - 21:16

Wyciszenie i takie duchowe wewnętrzne uspokojenie jest potrzebne co najmniej kilka razy w tygodniu. W tym nie pomoże żadna chemia, nie ma szans. Najlepiej zaszyć się w fotelu, przykryć ciepłym kocem i popijać ziołową herbatę, działa bosko, już po kilkunastu minutach czuję się rozluźniona i uspokojona, zwłaszcza kiedy miałam ciężki dzień. Melisa, kozłek czy dziurawiec to tylko kwestia indywidualnego gustu, ważne że naturalnie i zdrowo.

Odpowiedź

Dołącz do dyskusji

* Korzystając z tego formularza wyrażasz zgodę na przechowywanie i przetwarzanie swoich danych przez tę stronę internetową.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ta strona wykorzystuje pliki cookie w celu poprawy komfortu użytkowania. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko temu, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuję Czytaj więcej

Polityka prywatności i plików cookie