Domowe kosmetyki – przepisy i efekty stosowania. Jak z prostych składników przygotować preparaty do naturalnej pielęgnacji skóry i włosów?

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2022

Domowe kosmetyki coraz częściej pojawiają się w naszych łazienkach, zastępując gotowe. Takie bazujące na naturalnych składnikach, robione własnoręcznie preparaty mają cały szereg zalet: są niedrogie, szybkie w przygotowaniu, pozbawione silnych, drażniących substancji, hipoalergiczne i naszpikowane cennymi substancjami. Od czego zacząć tworzenie domowych kosmetyków? Jakie składniki i akcesoria będą nam niezbędne? Jakie działanie wykazują poszczególne mikstury? Oto wszystko, co musisz wiedzieć na temat kosmetyków przygotowywanych w domu.

Domowe kosmetyki – dlaczego warto ich używać?

Domowe kosmetyki wciąż zyskują na popularności. Albo stosowane są wymiennie z gotowymi preparatami, albo też stają się ich trwałym zastępnikiem. Są częstym towarzyszem zwolenniczek ekologicznych rozwiązań, osób ceniących naturalność i unikających chemii w życiu, alergiczek oraz posiadaczek problematycznej cery, skóry skłonnej do podrażnień i słabych, cienkich i delikatnych włosów.

Domowe kosmetyki tworzone są przeważnie na bazie olejów roślinnych, ziół, gliceryny, hydrolatów oraz prostych produktów kulinarnych, które goszczą w niemal każdej kuchni. Domowe kosmetyki mają wiele zalet, przy czym najważniejszą jest brak syntetycznych substancji, takich jak: barwniki, parabeny, alkohol, SLS, glikol, konserwanty, emulgatory, silikony itd.

Wielu osobom, szczególnie posiadającym wrażliwą i delikatną skórę i włosy, częsty kontakt z chemią obecną w kosmetykach, zdecydowanie nie służy. Na skutek ich niekorzystnego działania włosy są nadmiernie obciążone i osłabione, skóra staje się skłonna do zaczerwienień, wysypek i podrażnień. Może też dochodzić do przesuszenia skóry i zwiększenia podatności na uszkodzenia. Jeśli drogeryjne kosmetyki zamienimy na te domowe, problem nadmiernego obciążenia i notorycznego podrażniania skóry i włosów przez syntetyki zniknie.

Zalety samodzielnego tworzenia domowych kosmetyków

• Domowe kosmetyki to ekonomiczne i wydajne rozwiązanie – zarówno składniki roślinne, jak i surowce kosmetyczne stanowiące bazę kosmetyków kosztują niewiele, a wystarczają na przyrządzenie wielu mikstur w sporych ilościach.

• Domowy kosmetyk możemy dowolnie spersonalizować, dodając do preparatu dokładnie takie składniki, jakich nasza skóra czy włosy potrzebują i uzyskując oczekiwane efekty działania. To samo dotyczy zapachu – możemy skomponować kompozycję aromatyczną doskonale dopasowaną do siebie. W przypadku kupnych kosmetyków zawsze jesteśmy skazane na gotowe rozwiązania, a dobór substancji aktywnych, zapach czy taka a nie inna konsystencja preparatu nie zawsze nam w stu procentach odpowiadają.

• Domowe kosmetyki, jeśli są odpowiednio wykonane i przechowywane, wykazują wysoką skuteczność działania ze względu na duże stężenie substancji czynnych i naturalny skład. Natomiast gotowe kosmetyki, zwłaszcza te gorszej jakości, zawierają spory procent substancji utrwalających, zapewniających odpowiednią konsystencję oraz różnej maści wypełniaczy przy mniejszym udziale składników aktywnych. Dlatego wiele z nich nie działa tak intensywnie jak domowe kosmetyki.

• Domowe kosmetyki są uniwersalne i wszechstronne. Jeden przygotowany własnoręcznie preparat możemy stosować w kilku różnych celach. Co prawda na ogół używamy na co dzień wielu różnych rodzajów kosmetyków, zarówno do cery, włosów, jak i ciała. Każdy nakierowany jest na inne efekty i wykazuje inne właściwości. Jednak warto też mieć w kosmetycznym asortymencie uniwersalne kosmetyki, które można wykorzystywać do różnych partii ciała i w różnych celach. Świetnie nadają się do tego właśnie kosmetyki wytwarzane w domu. Dajmy na to taki domowy balsam na bazie oleju kokosowego i masła shea to wielofunkcyjny specyfik, który sprawdzi się i jako maska na włosy, i jako odżywka do brwi, i jako preparat ochronny do ust, i jako balsam do ciała itd.

• Domowe, naturalne kosmetyki są ekologiczne, przyjazne dla środowiska. Nie zawierają niebezpiecznych dla Ziemi substancji ani nie są testowane na zwierzętach.

Sprawdź: Serum Do Brwi – Ranking

Domowe kosmetyki – jak je tworzyć i w jakie składniki i akcesoria warto się wyposażyć?

Kosmetyki domowe bywają mniej i bardziej pracochłonne. Żeby zrobić ekspresowy peeling do ciała, który poprawia krążenie krwi, usuwa martwe komórki naskórka, ujędrnia i polepsza napięcie skóry, wystarczy trochę fusów z kawy, oleju i soli morskiej. Ale już przygotowanie kremu do twarzy jest nieco bardziej złożonym procederem.

Co prawda do tworzenia domowych kosmetyków nie jest potrzebny żaden specjalistyczny sprzęt, ale jeśli mamy zamiar wejść w ich wyrób pełną parą, przyda nam się kilka prostych, dostępnych np. w hurtowniach kosmetycznych, sklepach chemicznych, aptekach, drogeriach internetowych akcesoriów oraz parę surowców, które będą nam służyć jako baza przyszłych mikstur.

Naczynia i przybory, w które warto się zaopatrzyć

• szklane flakony,
• butelki z atomizerem,
• butelki z dozownikiem (jeśli mamy zamiar tworzyć np. mydła w płynie, żele do mycia twarzy lub ciała itp.),
• puste pojemniki na kremy, balsamy, odżywki,
• szklane lub porcelanowe miseczki,
• moździerz (jeśli mamy zamiar własnoręcznie mielić, rozdrabniać surowce ziołowe),
• duże słoje (jeśli mamy zamiar samodzielnie robić maceraty ziołowe, które później posłużą nam jako składnik kremów, balsamów),
• pipeta, łyżki z miarką,
• strzykawka,
• menzurka, pojemnik z miarką,
• waga.

Surowce przydatne do tworzenia kosmetyków domowej roboty

• gliceryna,
• glinka kosmetyczna (np. biała lub zielona – niweluje nadmiar sebum, tonizuje i wyrównuje koloryt, przez co szczególnie polecana do kosmetyków dla cery naczynkowej, cery tłustej, cery trądzikowej i mieszanej),
• pantenol,
• koenzym Q10 w płynie lub proszku,
• węgiel aktywny,
• witaminy w kroplach lub w tabletkach – witamina C, witamina A, witamina E,
• oliwka kosmetyczna,
• sól morska lub himalajska,
• ekologiczny emulgator lub wosk pszczeli (przydatny do tworzenia kosmetyków o konsystencji emulsji),
• bazowy ekologiczny żel np. aloesowy (do wyrobu kosmetyków o konsystencji żelu),
• hydrolaty kwiatowe i ziołowe (np. różany, lawendowy, rumiankowy, lipowy, z zielonej herbaty),
• olejki eteryczne (np. cytrynowy, mentolowy, z drzewa herbacianego, pomarańczowy),
• oliwa z oliwek i oleje takie jak: olej arganowy, olej kokosowy, olej z moreli, olej makadamia, olej ze słodkich migdałów, olejek z nasion dzikiej róży,
• masła: shea, kakaowe, kawowe, mango, awokado,
• maceraty i ekstrakty ziołowe (np. z arniki, nagietka, bawełny, marchewki, skrzypu polnego, jagód goji, koniczyny czerwonej, żywokostu, wąkroty azjatyckiej, aloesu),
• inne surowce roślinne (np. imbir, kurkuma, zielony jęczmień, siemię lniane, chlorella i spirulina, nasiona babki lancetowatej).

Sprawdź: Serum Do Twarzy – Ranking

Szampon, tonik do twarzy, a może krem – jakie kosmetyki można wytwarzać w domu?

W zasadzie wszystkie rodzaje kosmetyków pielęgnujących da się przyrządzić we własnych czterech kątach. Od standardowych kremów i balsamów codziennego użytku, poprzez specyfiki do mycia, sole do kąpieli, aż do skoncentrowanych odżywek i masek.

Oto proste w przygotowaniu i skuteczne w działaniu kosmetyki domowe, o zrobienie których warto się pokusić:

Domowe szampony

Myjąc włosy zwykłym szamponem, często nie jesteśmy zadowolone z efektów. Nasze włosy niejednokrotnie są oklapnięte, elektryzują się, plączą, tracą na jakości, zaczynają szybciej się przetłuszczać lub odwrotnie – ulegają przesuszeniu. Sklepowe szampony często nam nie służą, ponieważ większość z nich zawiera pokaźną paletę chemicznych substancji – silikony, parabeny, glikol, substancje spieniające, konserwanty, agresywne detergenty.

Występując w kosmetyku w nadmiarze, syntetyczne substancje mogą osłabiać włosy i źle wpływać na ich fakturę. Co więcej, mogą podrażniać skórę głowy. Jeśli chcemy wzmocnić włosy na każdym etapie ich pielęgnacji, zacznijmy od domowej roboty preparatu myjącego!

Domowe szampony robimy na bazie wody destylowanej. W składzie takiego domowego szamponu powinny znaleźć się też składniki o właściwościach antybakteryjnych i przeciwzapalnych (np. olejek herbaciany, ocet jabłkowy) oraz oczyszczających i odświeżających włosy i skórę głowy, np. łagodne roślinne detergenty, hydrolaty kwiatowe, miód, olejek kokosowy, pokrzywa, olejek eukaliptusowy. Warto też dodać do szamponu substancje ochronne, zmiękczające i dodające włosom blasku, np. pantenol, olejek jojoba, olejek arganowy, sok z cytryny.

Domowe odżywki do włosów oraz maski do twarzy i włosów

Ponieważ zarówno odżywka do włosów, jak i maska do twarzy albo do włosów powinna mieć konsystencję papki, powinnyśmy zadbać o odpowiednie proporcje między składnikami sypkimi, gęstymi i płynnymi.

Między innymi banan, melon i awokado, ze względu na swoją gęstą, kremową konsystencję oraz bogactwo cennych składników, doskonale nadają się na bazę odżywek i masek. Inne gęste, warte uwagi składniki to: drożdże, miód, jogurt, oleje, żel aloesowy, masło shea, masło kakaowe.

Sypkie składniki idealne do odżywek i masek to: spirulina, imbir, kurkuma, trawa pszeniczna, mielone płatki owsiane, mielone siemię lniane. Zaś jako baza płynna sprawdzi się woda destylowana.

Domowe toniki do twarzy

Toniki to jedne z prostszych domowych kosmetyków. Na ogół przyrządza się je, łącząc napary ziołowe (np. z rumianku, łopianu, zielonej herbaty, nagietka) albo sok (np. z ogórka, cytryny) bądź też posiekane świeże zioła (np. natkę pietruszki) z wodą oraz opcjonalnie z odrobiną olejku kosmetycznego.

Domowe balsamy i kremy do twarzy

Balsamy i kremy muszą mieć konsystencję emulsji, a więc powinny łączyć w sobie fazę wodną i tłuszczową. Do fazy wodnej używa się hydrolatów kwiatowych i ziołowych, a do fazy tłuszczowej olejów roślinnych. W spójną całość zostają zespolone emulgatorem (w tym wypadku emulgatorem ekologicznym).

Składniki wodne i tłuszczowe wykazują właściwości odżywiające, ochronne, rewitalizujące, natłuszczające, nawilżające. Do kremów i balsamów warto też dodać wybrany olejek eteryczny, który posłuży jako substancja zapachowa.

Przepisy na domowe kosmetyki

Domowy szampon do włosów

Składniki:

• garstka startego mydła naturalnego
• pół szklanki naparu z pokrzywy
• 2 łyżki soku z aloesu lub 2 łyżki miodu płynnego
• 2 łyżki soku z cytryny
• 1 jajko

Przygotowanie:

Mydło wsypujemy do naparu z pokrzywy. Podgrzewamy na małym ogniu w celu rozpuszczenia mydła. Po ostudzeniu dodajemy sok z aloesu lub miód, sok z cytryny i jajko. Całość dokładnie mieszamy i gotowe. Domowy szampon przyrządzamy bezpośrednio przed myciem głowy.

Domowa odżywka na porost włosów

Składniki:

• 1 banan lub awokado
• 2 łyżki jogurtu naturalnego
• 2 łyżki soku z cytryny
• 1-2 łyżki oliwy
• 100 ml naparu z zielonej herbaty

Przygotowanie:

Dojrzałe awokado albo banana rozdrabniamy. Dodajemy jogurt naturalny, sok z cytryny, oliwę oraz zieloną herbatę. Całość mieszamy na jednolitą, gładką masę, dodając lub ujmując poszczególnych składników. Mikstura powinna być dość gęsta, tak, by dobrze trzymała się na włosach.

Taka domowa odżywka na wypadanie włosów to dobry sposób na ich wzmocnienie i regenerację. Stosujemy po umyciu włosów, po kilkunastu minutach spłukujemy.

Domowe serum do włosów

Domowe serum do włosów, bazujące na bogatej kompozycji ziół, wykazuje wielotorowe korzystne działanie: wzmacnia, pobudza porost włosów, odżywia, nabłyszcza, wygładza, eliminuje bakterie i grzyby, działa przeciwzapalnie, normalizuje skórę głowy, pomaga usuwać martwy naskórek, redukuje łupież i nadmierne przetłuszczanie.

Składniki:

• 2 łyżki ziela rozmarynu
• 2 łyżki skrzypu polnego
• 2 łyżki pokrzywy
• 2 łyżki nasion kozieradki
• 3 łyżki oleju lnianego
• 3 łyżki soku z aloesu

Przygotowanie:

Z ziół robimy napar. Studzimy, dodajemy olej i sok aloesowy, mieszamy. Tak przygotowany kosmetyk wcieramy w skórę głowy, czekamy godzinę i spłukujemy ciepłą wodą.

Domowy krem do twarzy

Składniki:

• 1 łyżka oleju kokosowego (najlepiej nierafinowanego)
• 2 łyżki oleju arganowego
• 2 łyżka oleju migdałowego
• 2 łyżki hydrolatu różanego
• 0,5 łyżeczki gliceryny
• 100 ml naparu z ziół (np. nagietka, rumianku)
• 1 łyżka wosku pszczelego (spełnia rolę emulgatora)

Przygotowanie:

Oleje i wosk łączymy i rozpuszczamy nad kąpielą wodną. Studzimy. Hydrolat i napar łączymy z gliceryną. Następnie obie mieszanki łączymy ze sobą blenderem. Przekładamy do słoiczka, wkładamy do lodówki. Przechowujemy ok. 2 tygodnie.

Jest to uniwersalny domowy krem na poprawę kondycji skóry nadający się do każdego rodzaju cery. Składniki aktywne w nim zawarte odżywiają, wygładzają, uelastyczniają, łagodzą podrażnienia, tonizują i nawilżają skórę.

Przeczytaj także: Jak odmłodzić twarz?